Nắng Hè

Nhạc: George Gershwin
Lời: Ira Gershwin & Dubose Heyward
Lời Việt: Dục
Trình bày: Lê Vũ
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
Graphics: MarcMarc

NT: Có lẽ Summertime là một nhạc phẩm jazz được nhiều người biết đến trên khắp thế giới, ngay cả những người thường không nghe jazz. Như đã nói trước đây trong phiên bản dịch Ngày Hè, ca khúc này được viết cho vở opera Porgy and Bess với bối cảnh ở South Carolina. Và bản song ca của Ella Fitzgerald với Louis Armstrong đã giúp ca khúc này phổ biến thật rộng rãi.
Trước khi viết, George Gershwin đã dọn về sống tại South Carolina một thời gian để tiếp nhận cái không khí và nếp sống của người dân da màu tại đây.  Sau khi về lại New York, ông đã viết nhiều bản nháp cho ca khúc này nhưng không mấy hài lòng. Cho đến phiên bản lullaby hiện tại.

LV: Tôi luôn cảm thấy hấp dẫn bởi giai điệu này.  Nét nhạc nửa blues nửa jazz có cái lôi cuốn khó tả của nó. Bạn nói bài này lạ vì chỉ có vỏn vẹn 6-7 nốt nhạc, nhưng thật ra blues scale cũng chỉ có chừng đó nốt để lên xuống.  Đơn giản nhưng thật “lợi hại”, thấm thía!

NT:  Chính vì sự đơn giản này mà rất nhiều nhạc sĩ và ca sĩ jazz đã có thể tạo nên nét nhạc rất riêng tư cho họ qua nhiều cách improvise khác nhau.  Và đã làm cho Summertime mang nhiều sắc thái khác nhau.
Đối với tôi, Summertime có một giai điệu thật đặc thù; chỉ cần nghe là ta đã cảm nhận ngay không gian và thời gian cũng như những xúc cảm gói ghém trong giòng nhạc, ngay cả khi chưa nghe đến lời ca.
Nói đến lời ca, bản dịch lần này đến từ một người bạn mới quen của KẻJazz, có một cái tên rất khác thường: Dục. Anh đã giao hưởng bằng lời dịch cho nhạc phẩm Summertime. Và bạn đã đáp ứng lại bằng một bản hòa âm soạn thật công phu, do chính bạn trình bày.
Chuyện nghe như thú chơi nghệ thuật tao nhã của những bậc thi sĩ đời Đường vậy.

LV: Vì thích Summertime nên khi bạn cho biết có lời dịch mới của anh Dục là tôi đã nghĩ đến việc làm lại nó ngay.  Lần này trở lại nó qua cách chơi nặng nét blues hơn.  Tôi không nghĩ là giọng mình đủ điêu luyện để hát bài này cho ra hồn, nhưng tôi quyết định tự mình trình bày để diễn tả cho rõ cái tình nhạc blues da diết mà tôi cảm được với bài.  Cám ơn anh Dục đã cho LV có cơ hội này.

Nắng Hè page

Nắng hè tới,
Mang nhiều xao xuyến trong tâm hồn.
Nắng hè sang,
Mang nhiều nỗi buồn chứa chan.
Nhớ hè cũ,
Bao niềm yêu mến bỗng dâng tràn.
Chiều nay, chợt buồn bâng khuâng, nhớ cơn nắng hè.

Đã chìm khuất
Những ngày tươi sáng trong tâm hồn.
Đã cách xa
Những ngày nắng hè chói chang.
Nhớ hè cũ
Ta cùng say đắm trong nắng vàng.
Người yêu ơi, chiều nay cô đơn, nhớ cơn nắng hè.
Summertime

Summertime
And the livin' is easy
Fish are jumpin'
And the cotton is high
Oh, your daddy's rich
And your ma is good-lookin'
So hush, little baby, don't you cry

One of these mornings
You're gonna rise up singing
And you'll spread your wings
And you'll take to the sky
But till that morning
There ain't nothin' can harm you
With daddy and mammy standin' by

Ngày Hè

Nhạc: George Gershwin
Lời: DuBose Heyward & Ira Gershwin
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Nguyễn Thảo
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Summertime có lẽ là một trong những nhạc phẩm jazz nổi tiếng nhất, nhưng khôi hài vì đây là một aria của vở opera Porky and Bess của George Gershwin.  Bài hát này đã trường tồn qua 80 năm qua, đã được trình bày bởi nhiều nhạc sĩ, ca sĩ, đã biến hóa từ cổ điển qua jazz qua rock.  Một bài bình luận trên mạng phê bình rằng ca sĩ Ella Fitzgerald đã mang lại cho bài nhạc một nỗi băn khoăn về cuộc sống khi bà diễn tả đoạn “one of these morning, you’re gonna rise up and singing.  You’ll spread your wings, and take off to the sky”, trong khi Billie Holiday thì mơ màng “your daddy’s rich, and your ma is good looking”.  Janis Joplin gào thét lăn lộn trong tiết điệu blues-spychedelic nghe thật đau đớn.
Tuy vậy, trên sân khấu vở opera này, lúc màn vừa mở, đèn vừa lên, cô Clara ngồi ôm con và đã cất tiếng ru: “Summertime…” thật bình dị và nhẹ nhàng.

LV: Nghe Summertime là tôi có thể mường tượng đến ngay buổi trưa hè oi ả, ngồi trong bóng râm dõi mắt ra ngoài cõi ruộng xa xa, nghe tiếng ve rỉ rả mênh mang như ru ngủ.  Giấc ngủ giữa hơi hè hầm hập nóng, gió chút nhẹ mênh mang, trời trong xanh, mây trắng bông, cánh đồng vàng, nắng óng ánh, long lanh qua tàn cây, kẽ lá …  Như bạn nói, thật bình dị và nhẹ nhàng.  Cái tình đơn sơ mà tha thiết đó không biết sao đã được gói ghém vào trong giai điệu ngọt ngào này một cách diệu kỳ. Tôi tự hỏi: “Không biết có mang được cái rung cảm đó vào trong hòa âm của mình không?”.   Ôi điệu ru “Ngày Hè” này mãi là niềm cảm xúc bất tận trong lòng tôi!

Ngày Hè page

Gió hè mát
Cho đời sao thấy ôi thật nhẹ nhàng
Cá hồ tung tăng
Cánh đồng cô-tông rộ trắng hoa
Ôi, cha em thật sang
Riêng mẹ em quá ư tuyệt trần
Này em, này em bé ngoan, chớ khóc nhè

Một sáng sớm nào đấy
Muôn lời ca sẽ đưa (em) vào đời
Vươn rộng cánh loài chim
Em vụt lướt gió ngàn khơi
Cho đến giờ phút ấy
Không điều chi khiến em lo sợ
Vì cha và mẹ em vẫn luôn bên mình
Summertime

Summertime
And the livin' is easy
Fish are jumpin'
And the cotton is high
Oh, your daddy's rich
And your ma is good-lookin'
So hush, little baby, don't you cry

One of these mornings
You're gonna rise up singing
And you'll spread your wings
And you'll take to the sky
But till that morning
There ain't nothin' can harm you
With daddy and mammy standin' by
%d bloggers like this: