Không Còn Buồn

Nguyên tác: Chauga de Saudade
Nhạc: Antônio Carlos Jobim
Lời: Vinícius de Moraes
Bản Anh: No More Blues
Lời Anh: Jon Hendrick
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Lê Vũ
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT: Cách đây khá lâu, lúc Anh Thi còn đóng góp thường xuyên trên KẻJazz, cô có ý định hát ca khúc bossa nova nổi tiếng này, Chega De Saudade. Nếu tôi không lầm, đây là ca khúc đầu tiên làm nên lịch sử bossa nova qua tiếng hát của cố nhạc sĩ João Gilberto. Thoạt nghe, tôi đã thầm nghĩ, “Khó quá. Giai điệu trầm bổng lung tung. Nhịp thì chõi cố mạng. Thật tình không biết làm sao mà bắt đầu viết lời dịch.” Cũng may AT chẳng bao giờ hỏi tới.
Hôm tôi đưa ý kiến làm một trang tribute cho João Gilberto, và chọn dịch bản Anh ngữ No More Blues của Jon Hendrick, bạn đã đồng ý. Thế là tôi bắt tay vào việc chuyển ngữ. Ngày viết xong thì chỉ còn độ một hay hai tuần trước khi đưa lên mạng. Bạn lược qua, rồi tuyên bố, “Thôi, không đủ thời giờ đâu. Mình nên lấy những ca khúc khác trong repertoire của JG đã có sẵn.” Vì thế mà trong trang Ai Điếu có nhiều bài bossa nova tiêu biểu của JG.
Và cũng vì thế mới có trang nhạc hôm nay, với ca khúc Không Còn Buồn.

LV: Khi bạn gửi cho tôi bản dịch tôi cũng ậm ừ cho qua.  Bài nhạc nghe quá sức tuyệt vời, nhưng cũng quá sức khó cho nên tôi … ngán.  Nhưng rồi bạn cứ thỉnh thoảng lại nhắc khéo làm tôi cũng có chút chột dạ.  Thôi thì một liều ba bẩy cũng liền làm thử xem sao.  Tôi có biết đâu là mình phải thâu thanh ba ngày liên tiếp mới ráp được bản cuối cùng.  Những nhịp chõi trong điệu samba này cùng với chord progression ác liệt khiến cho việc vừa hát đúng nhịp vừa đúng key thật nhiều thử thách.  Hoàn thành nhạc phẩm này với tôi là cách hay nhất để vinh danh những thiên tài âm nhạc Ba Tây như  João Gilberto và Antônio Carlos Jobim.  Rất mong được quý thính giả Việt thưởng thức nhạc phẩm bossa nova tiêu biểu này.

Tuần này, KẻJazz mời các bạn ghé Tạp Chí Da Màu để nghe ca khúc Điệu Hè do Lê Vũ trình bày

Không Còn Buồn

Hết buồn đau
Sẽ quay về mau
Thôi hết buồn đau
Hứa với lòng sẽ thôi giang hồ
Vẫn hoài mong chốn xưa ấy
Thế nhưng thật buồn cười
Trái tim tôi vẫn nơi đấy muôn đời

Hết thở than
Mắt khô lệ rơi
Và chẳng sợ chi
Đã không còn lời biệt ly 
Dù nghe núi sông réo gọi
Biết tôi sẽ nói câu chối từ
Vì tôi đã sống yên bình
Đời sẽ không còn khổ đau

Đời viễn du, ngày tháng xa lìa nơi ấy
Trong tim hoài vấn vương
Nhớ thương về quê nhà
Tôi đã luôn tìm khắp nẽo
Mà vẫn đâu thấy yên bình
Rồi tôi chợt hiểu ra rằng quê nhà
Là nơi tôi sẽ sống vui

Hết buồn đau
Bước chân về mau
Trả dứt nợ xong
Sẽ thôi không còn lang thang một khi
Ấm êm bên người
Đời sống an lành
Một mái gia đình
Và ta có nhau
Đắm say với tình yêu
Thấy bao niềm hạnh phúc
Tràn dâng như sóng lên khơi, như cánh buồm căng gió
Không còn chi khổ đau

No More Blues

No more blues
I'm going back home
No no more blues
I promise no more to roam
Home is where the heart is
The funny part is 
My heart's been right there all along

No more tears 
And no more sighs
No no more fears
I'll say no more goodbyes
If travel beckons me
I swear I'm gonna refuse
I'm gonna settle down 
And there'll be no more blues

Everyday while I am far away
My thoughts turn homeward
Forever homeward
I've traveled 'round the world
In search of happiness
But all the happiness I've found 
Was in my hometown

No more blues
I'm going back home
No no more dues
I'm through with all my wandering now
I'll settle down 
And never roam 
And find someone
And build a home
When we settle down
There'll be no more blues
Nothing but happiness when we settle down 
There'll be no more blues

Ai Điếu João Gilberto

Lời Việt: Nguyễn Thảo & Lê Vũ
Trình bày: Nguyễn Thảo, Lê Vũ
& Hồ Đắc Anh Thi
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo: osdivergentes.com.br
Graphics: MarcMarc

NT: Ngày 6 tháng 7 năm 2019, người ca sĩ Ba Tây João Gilberto đã giã từ thế giới, mang theo ông tiếng hát nhẹ nhàng tình tứ của thập niên 50 và những tình ca lãng đãng bossa nova mà ông đã khai phá.  Vào thời bấy giờ, nhạc điệu samba rộn ràng cuống quít khắp nơi trên vùng đất Nam Mỹ này, Gilberto đã giảm tốc độ của samba, dẫn dắt người nghe qua những hợp âm mới lạ của thể nhạc jazz, trên những nhịp chỏi của tiếng đàn guitar của ông.  Và ông đã cất tiếng hát.

Chris Richard, người điểm nhạc của The Washington Post cho rằng, “Giọng hát của [Gilberto] nghe thật là thân mật – du dương hơn cả tiếng thở dài, nhịp nhàng hơn cả lời tình tự, nhưng chỉ hơn chút xíu mà thôi.”  Ông còn thêm, “Mỗi âm thanh hiện ra từ trên môi của ông ta mang cả một trời thoải mái tự tại.  Nhưng chúng ta phải hiểu rằng, ông đã tốn biết bao công sức để tìm cho ra chốt điểm ma mị ấy, nơi mà từng làn hơi thở đã hóa thành âm nhạc.”

LV: Nói đến bossa nova của Ba Tây thì phải nói đến João Gilberto, người được cho là “sư tổ” của bossa nova vì ông là nhạc sĩ tiên phong đã đưa tiết tấu đặc biệt bossa nova này đến tầm vóc vĩ đại của ngày hôm nay.  Nhạc phẩm Garota de Ipanema là một bossa nova thật tiêu biểu mà ai yêu chuộng giai điệu này đếu phải biết. Tôi rất thích bài này nên đã hòa 2 phiên bản khác nhau, một cho bạn và một cho Hồ Đắc Anh Thi. Tôi chắc rằng thể nào tôi cũng sẽ trở lại Garota de Ipanema với một phiên bản khác nữa trong tương lai, hy vọng với một giọng hát khác. Mong rằng hồn nhạc bossa nova sẽ mãi vang vọng với thời gian.

NT: Bài nhạc Garota de Ipanema là một trong những ca khúc nổi tiếng của ông, viết bởi Antônio Jobim , và cũng là bài nhạc đầu tiên đưa Astrude Gilberto vào làng âm nhạc thế giới trong phiên bản Anh ngữ The Girl from Ipanema.  Sau đây là những ca khúc tiêu biểu của João Gilberto đã xuất hiện trên KẻJazz, xin đăng lại như một ai điếu cho người nhạc sĩ tài hoa João Gilberto.

%d bloggers like this: