Sóng

• Nguyên tác: Vou Te Contar
• Bản Anh: Wave
• Nhạc & lời: Antônio Carlos Jobim
• Lời Việt: Lê Vũ
• Trình bày: Lê Vũ
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
• Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Ngày 25 tháng Một được gọi là Ngày Bossa Nova, kỷ niệm sinh nhật của nhạc sĩ Antonio Jobim, người được coi như là cha đẻ của điệu nhạc đặc biệt xứ Ba-Tây. 

Tôi bảo bạn như vậy trong những ngày trước Tết, bận lu bu với công việc cũng như những buổi tiệc tùng tất niên, tân niên.  Tôi nghĩ thầm, mình sẽ tải lên mạng những bài nhạc bossa nova mà KẻJazz đã phát trước đây, trong khi chờ đợi những bài mới như Samba Đơn Âm (One Note Samba) hoặc Tháng Ba Nước Về (Water of March)…

Trong khi đó, bạn âm thầm phối lại bài Sóng mà KJ đã đăng vào năm 2016 và gửi cho tôi.  Mừng ngày Bossa Nova nhé, bạn viết.

Xin hãy tin rằng: tình anh như muôn con sóng gào gió

Bossa Nova có nghĩa là chiều hướng mới, làn sóng mới (new wave).  Làn sóng của Ba-Tây đã gào gió thành những cơn bão lan cùng khắp trái đất. 

LV: Ngày trước tôi cứ nghĩ bài Wave chỉ là nhạc hòa tấu. Thế nên. dù thích bài này lắm nhưng tôi cũng đành bỏ qua. Cho đến khi khám phá ra là bài có lời thì tôi đã hăng hái xung phong dịch bài ngay. Dĩ nhiên việc dịch thuật không phải sở thích nhưng với bài này thì tôi muốn làm vì giai điệu quyến rũ của nó.

Với tôi thì nhạc phẩm này của Jobim có nét riêng biệt vì cái lơ lửng giữa âm thứ và trưởng; nhất là khi ông dùng đến scale của hợp âm diminished để viết nên câu nhạc. Cũng không cần phải nói là người hát không chuyên như tôi sẽ gặp khó khăn để giữ được đúng nốt. Thêm vào đó là những nhịp chõi tiêu biểu của Brazillian Bossa Nova luôn là khó khăn cho người trình bày.

Lần đầu tiên thực hiện Sóng tôi đã trải nghiệm được những khó khăn này. Lần đó tôi xử lý theo sát với câu nhạc viết từ nguyên bản. Lần này trở lại với Sóng, tôi quyết định thay đổi chút trong cách bỏ nhịp, đặt câu để khác đi phiên bản đầu. Vì là bài quen thuộc, tôi cứ tưởng là sẽ dễ dàng hơn chút. Tôi lầm to! Bài vẫn khó hát như ngày nào.

Sóng

Xin khép mi lại
Thả hồn lặng trong hư không một cõi
Sâu trong đáy tim ta nghe bình yên, lòng ta lắng đọng
Nghe nỗi đơn côi tan đi trong mênh mông
Niềm yêu ngây ngất ta cùng khát khao mơ trong đời

Xin chớ nghi ngại
Đừng sợ con sóng xô lên bờ cát
Không lo ánh trăng sao trên trời đêm, anh luôn có đây
Nghe nỗi đơn côi tan đi trong mênh mông
Niềm yêu ngây ngất ta cùng khát khao mơ trong đời

Thấy em yêu phút đầu khi chuông gõ ba qua đêm
Mắt em sâu mê hoặc cho anh mãi trong cơn mơ
 
Xin hãy tin rằng: 
Tình anh như muôn con sóng gào gió
Xin em đến bên anh theo biển dâng ngàn con sóng đưa
Nghe nỗi đơn côi tan đi trong mênh mông
Niềm yêu ngây ngất ta cùng khát khao mơ trong đời

Wave

So close your eyes
For that's a lovely way to be
Aware of things your heart alone was meant to see
The fundamental loneliness goes whenever
   two can dream a dream together

You can't deny
Don't try to fight the rising sea
Don't fight the moon, the stars above and don't fight me
The fundamental loneliness goes whenever
   two can dream a dream together

When I saw you first the time was half past three
When your eyes met mine it was eternity

By now we know
The wave is on its way to be
Just catch that wave don't be afraid of loving me
The fundamental loneliness goes whenever 
   two can dream a dream together

Không Còn Buồn

Nguyên tác: Chauga de Saudade
Nhạc: Antônio Carlos Jobim
Lời: Vinícius de Moraes
Bản Anh: No More Blues
Lời Anh: Jon Hendrick
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Hồ Đắc Anh Thi
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: Huỳnh Tuấn Studio (SG)
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo: Trang Trần
Graphics: MarcMarc

LV: Tôi rất thích nhạc phẩm No More Blues này. Những nốt nhạc chõi đẩy đưa theo điệu bossa nova/samba nhanh trong bài mang đến cho tôi một cảm giác kỳ thú khó diễn tả thành lời. Thêm nữa là cách chuyển hợp âm thật tài tình khiến cho những nốt nhạc tưởng chừng như không cách nào theo nhau được lại quấn quít liền lạc một cách tài tình. Thích bài nên mấy năm trước khi bạn dịch bài này ra lời Việt Không Còn Buồn thì tôi đã nhất định phải thực hiện nó cho bằng được. Tuy nhiên tôi vẫn ao ước muốn trở lại với nó lần nữa. Chỉ kẹt là bài khó hát nên khó tìm ra ca sĩ nào đủ liều để thử lửa. Bỗng đâu AT từ SG lại đề nghị hát! Mừng quá! Những giọng nữ tôi biết mà có thể cáng đáng nhạc phẩm khó nuốt này thì chỉ có một hai người. Mà cô AT này thì lại nằm trong danh sách đó. Nhất là AT khá rành về nhạc Brazillian bossa nova. Nhạc bossa nova kiểu này không theo cách vận hơi bỏ nhịp quen thuộc của nhạc Việt; khiến cho người hát gặp trở ngại rất nhiều. Thêm nữa là giai điệu không theo tiêu chuẩn của những scale bình thường nên dễ hát lạc. Ít nhất đó là qua kinh nghiệm của tôi khi lần đầu thực hiện nó. Lần này AT hát thì tôi cũng đã nóng lòng háo hức để nghe xem cô xử lý bài hóc búa này ra sao. Xin mời người nghe thẩm định.

NT: Tôi cũng xin cám ơn một người bạn, mới quen qua trang Facebook, cô Trang Trần, đã cho phép KẻJazz sử dụng những tấm photograph của cô. Nghệ thuật của Trang Trần mang tầm nhìn đến rất gần với vật thể bình dị, gần đến độ bức ảnh trông thật mới lạ, thật tối giản nhưng lại chứa đựng cả khối cảm xúc rất sâu đậm.

Như bạn nói, Không Còn Buồn là một bài nhạc khác thường, vì những nốt nhạc thoạt nghe dường như lệch lạc nhưng lại rất chặt chẽ nối kết nhau. Nói một cách khác, mới nghe thì thấy rối rắm, nhưng nghe kỹ lại rất hợp lý, rất vừa vặn với xúc cảm của ý nhạc. Bản tiếng Anh có tựa là No More Blues. Tôi đã mượn tấm ảnh này của Trang Trần vì màu sắc và ngôn ngữ của nó để mở lối vào ca khúc này.

Không Còn Buồn

Hết buồn đau
Sẽ quay về mau
Thôi hết buồn đau
Hứa với lòng sẽ thôi giang hồ
Vẫn hoài mong chốn xưa ấy
Thế nhưng thật buồn cười
Trái tim tôi còn vẫn nơi đấy muôn đời

Hết thở than
Mắt khô lệ rơi
Và chẳng sợ chi
Đã không còn lời biệt ly 
Dù nghe núi sông réo gọi
Biết tôi sẽ nói câu chối từ
Vì tôi đã sống yên bình
Đời sẽ không còn khổ đau

Đời viễn du, ngày tháng xa lìa nơi ấy
Trong tim hoài vấn vương
Nhớ thương về quê nhà
Tôi đã luôn tìm khắp nẽo
Mà vẫn đâu thấy yên bình
Rồi tôi chợt hiểu ra rằng quê nhà
Là nơi tôi sẽ sống vui

Hết buồn đau
Bước chân về mau
Trả dứt nợ xong
Sẽ thôi không còn lang thang một khi
   ấm êm bên người
Đời sống an lành
Một mái gia đình
Và ta có nhau
Đắm say với tình yêu
Thấy bao niềm hạnh phúc
Tràn dâng như sóng lên khơi, như cánh buồm căng gió
Không còn chi khổ đau

No More Blues

No more blues
I'm going back home
No, no more blues
I promise no more to roam
Home is where the heart is
The funny part is 
My heart's been right there all along

No more tears 
And no more sighs
No, no more fears
I'll say no more goodbyes
If travel beckons me
I swear I'm gonna refuse
I'm gonna settle down 
And there'll be no more blues

Everyday while I am far away
My thoughts turn homeward
Forever homeward
I've traveled 'round the world
In search of happiness
But all the happiness I've found 
Was in my hometown

No more blues
I'm going back home
No, no more dues
I'm through with all my wandering now
I'll settle down 
And never roam 
And find someone
And build a home
When we settle down
There'll be no more blues
Nothing but happiness when we settle down 
There'll be no more blues
%d bloggers like this: