Lời Từ Ly Nghe Nhói Đau

• Nguyên tác: It Hurts to Say Goodbye
• Nhạc: Arnold Goland
• Lời: Jack Gold
• Tựa Pháp: Comment te dire adieu
• Lời Pháp: Serge Gainsbourg
• Lời Việt: Nguyễn Thảo
• Trình bày: Minh Nguyệt
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm: Trí Bùi Studio
• Final mix: LeVuMusic Studio
• Graphics: Concept by MarcMarc

NT:  Có câu chuyện như sau:  Thời chưa có đèn điện, người đi ban đêm phải dùng lồng đèn có đốt nến để soi đường.  Một người mù  đi thăm bạn, lúc về thì đêm đã khuya.  Người bạn đưa cho ông ta một cây đèn để đi đường.  Ông ta phản đối, “Tôi đâu cần có đèn.  Bóng tối và ánh sáng đều giống như nhau đối với tôi.”

“Tôi biết ông không cần đèn để tìm đường về nhà,” người bạn bảo ông, “nhưng nếu ông không dùng đèn, những người khác không thấy, họ có thể tông vào ông.”

Rồi lại có một bổn khác cũng về chuyện người mù, cũng được người bạn cho mượn cây đèn để đi về ban đêm.  Lúc gần đến nhà, thì ông ta bị ai đó đâm sầm vào người.  Người mù la ầm lên, “Bộ mấy người không thấy cây đèn của tôi à?” 

Một người khách bộ hành lên tiếng, “Tội nghiệp chưa, cây đèn của ông ta đã tắt từ bao giờ.”

Có lẽ bạn sẽ tự hỏi: thật quái gỡ.  Tuần trước thì nói chuyện ông Hỗn Độn.  Tuần này thì kể chuyện người mù xách đèn lồng.  Thật chẳng hiểu ông nội này muốn gì.

Bạn biết không, trong hành trình của KẻJazz, tôi và bạn cũng giống như ông mù này.

Thật may mắn khi ta có những người bạn đồng hành như Minh Nguyệt, Triệu Vinh, Anh Thi, Ngô Nhật Trường, Thu Hiền, Đại Quỳnh, Quý Anh, Hồng Phạm, Kim Loan, Ngu Yên, Ngô Minh Trí…  Đây là những thân hữu đã cho KJ mượn chiếc đèn để tiếp tục mò mẫm đi tới.  Đi đâu thì tôi, và chắc cũng như bạn, vẫn chưa biết.

Nhưng vẫn phải thành thật cám ơn những người bạn đã cho mượn đèn.

Lại nói về ca khúc hôm nay.  Một buổi tối lướt trên YouTube, tôi đã nghe một cô ca sĩ có vẻ nghiệp dư nhưng rất súc tích.  Khi cô cất tiếng hát những dòng chữ đầu tiên trong ca khúc It Hurts to Say Goodbye này, một dòng điện truyền từ màn hình, xuyên qua headphone, đã chảy vào người làm tôi thấy rờn rợn một cảm giác thật mãnh liệt.

Thật kỳ lạ.  Âm nhạc bừng bừng như một khối lửa.

Rất cảm kích khi Minh Nguyệt nhận lời hát bản tiếng Việt cho KJ.  Cô có một giọng hát sắc bén nhưng nồng nàn.  Câu hát của cô rất suông sẻ tự nhiên như những lời tâm tình thật chân thành.  Hơn nữa, cô rất mê những bài hát có hơi hướm blues là một loại nhạc ít ca sĩ có thể chuyên chở.  Thế nên, Lời Từ Ly Nghe Nhói Đau này là của Minh Nguyệt, và thật là… Minh Nguyệt.

Cám ơn Minh Nguyệt, một lần nữa, đã cho mượn cây đèn để tôi và bạn đi tới.

LV: Đọc chuyện bạn kể thấy tức cười: Người mù không cầm gậy mà lại cầm đèn! Khó tin nhưng… không có thiệt! Tôi thì cho rằng bạn và tôi và Kejazz là kẻ sáng mắt nhưng lại chọn chốn đầy bóng tối mò mẫm mà đi. Bởi thế mới cần mượn đèn của bạn hữu mà để tìm phương hướng.

Riêng tôi thì nghĩ là mình điếc hơn là mù. Hay ít nhất cũng là tai nghe nghễnh ngãng. Nghe nhưng không nhận ra, không cảm thấy. Hay là cái nghe của mình bị định kiến làm cho thui chột. Trường hợp này rất rõ ràng mỗi khi tôi nghe lại một số bài tôi đã thực hiện trước đây. Nghe lại thấy phải thật tự lấy làm mắc cỡ! Hiển nhiên là định kiến của tôi lúc đó đã khiến cho tôi không nghe ra được sai lầm của mình. 

Định kiến cá nhân là cái khó khắc phục nhất. Mỗi khi dàn dựng một bài nhạc qua một phong cách khác với lối cũ thì tôi thấy việc thuyết phục người hát theo với ý nhạc, tiết tấu mới là khó nhất. Từ khái niệm trong đầu của kẻ thực hiện này cho đến làn hơi, câu hát nơi miệng của người hát  là một chuỗi dây vô hình mà tôi luôn hy vọng nó được liền lạc, thông suốt. Tôi luôn hy vọng như thế. Cũng giống như kẻ mù dở không gậy phải mượn đèn để đi trong đêm tối, chỉ mong sao đèn không tắt, mình không vấp ngã, trước khi về đến nơi, đến chốn. 

Lời Từ Ly Nghe Nhói Đau

Xiết em trong vòng tay cho tràn khát khao
Nói yêu em vì đêm không còn quá lâu
Một lần yêu như thể không sao xa rời
Lời từ ly nghe buốt đau

Hãy cho em chìm trong hơi nồng gối chăn
Xóa không sao được bao kỷ niệm khắc sâu
Giọt lệ kia xin giữ trên môi nhạt màu
Lời từ ly thêm nhói đau

Dù anh nơi xa khuất
Anh vẫn mãi thật gần trong lòng em
Mãi mang trong tim em
Một hình bóng anh mà thôi

Đến khi đêm rồi tan, mặt trời sẽ lên
Đến khi mưa ngừng rơi, bầu trời ngát xanh
Đợi mong cho đến lúc, bên em anh về
Lời từ ly luôn xót đau

It Hurts to Say Goodbye

Take me in your arms and hold me tight
Tell me that your love is mine tonight
Say that everything will turn out right
It hurts to say goodbye

Let me know the thrill of your embrace
Memories that time can not erase
While I kiss the teardrops from your face
It hurts to say goodbye

Wherever you are
You will always be near to me
Wherever I go
You'll be here in my heart

'Til the sun comes shining through again
'Til we see a sky of blue again
'Til I'm back with you, my love, 'til then
It hurts to say goodbye

Ca Khúc Prévert

Nhạc & lời: Serge Gainsbourg
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Ngô Nhật Trường
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: Hiệp Định Studio
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT: Có một lần tôi đọc ở đâu đó về kỹ thuật viết lời nhạc, ngoài việc sắp đặt những ý tưởng, giàn dựng câu chuyện, gói ghém xúc cảm, qua ngôn từ, tác giả còn cần phải tạo cho ca khúc một sức hấp dẫn. Đôi khi, tác giả dùng ẩn dụ để kích thích người nghe tìm hiểu thêm những gì tác giả cố tình che đậy. Nhiều lúc, tác giả dùng từ ngữ không thường đi với nhau để tạo hình tượng bí ẩn. Ngay cả khi tác giả dùng vần (hoặc đôi khi không dùng) trong lời nhạc, họ đã khiến người nghe phải “tham gia” trong vài mươi phút “du hành” cùng tác giả. Đây là những điều thú vị tôi thường thấy trong nhạc của Serge Gainsbourg. Lời nhạc của ông hầu như lúc nào cũng mang nhiều bí mật, câu chuyện thường có nhiều tầng lớp, hình ảnh thường mang nhiều góc cạnh, chữ thường mang nhiều nghĩa.
Trong ca khúc này, La chanson de Prévert, ông đã mượn tên tuổi của tác giả và cả tác phẩm Les feuilles mortes làm nền gốc. Ông cũng mượn nguyên văn câu đầu tiên trong bài làm câu mở đầu cho bài nhạc của mình. Oh, je voudrais tant que tu te souviennes. Một bài nhạc có nhiều cái “mượn” nhưng lại rất original, rất Gainsbourg. Chính điều đó là cái thú vị trong bài nhạc của ông.

Ca Khúc Prévert page

Này người tình ơi, anh xin em luôn mãi nhớ
Khúc hát thuở ấy vẫn chưa hề quên đâu
Câu thơ năm nao ru em vào mơ
Prévert và Kosma, với tiếng đàn

Loáng thoáng tiếng hát “Les feuilles mortes”
Anh nghe thêm chơi vơi trong niềm nhớ
Tháng tháng tiếp nối, mất hút bao cuộc tình
Nhưng tim sao chưa mờ khuất bóng hình?

Từng cuộc vui say cho tim anh rong chơi khắp chốn
Với những khúc hát đã nghe nhàm tai
Anh thêm xa xôi, tim thêm lạnh giá
Nên lâu nay anh thôi biết nói gì

Chợt thoáng tiếng hát “Les feuilles mortes”
Cho anh chơi vơi trong bao niềm nhớ
Tháng tháng tiếp nối, đã chết bao cuộc tình
Nhưng không sao chôn đi mỗi bóng hình? 

Rồi mùa Thu đi qua cho Đông mang tuyết đến
Nhắc khúc hát cũ phút giây từ ly
Thêm bao hoang mang khi anh chợt thấy
Nay trong tim sao băng giá lấp đầy

Lời hát vẫn thế “Les feuilles mortes”
Nhưng sao không mang theo kỷ niệm cũ?
Tìm mãi trí nhớ, thấy xác bao cuộc tình
Chợt hay trong tim đã mất bóng hình.
Tìm suốt khắp chốn chẳng thấy đâu tình mình
"Les feuilles mortes" cùng với bóng hình.

La Chanson de Prévert

Oh je voudrais tant que tu te souviennes
Cette chanson était la tienne
C'était ta préféré je crois
Qu'elle est de Prévert et Kosma

Et chaque fois "Les feuilles mortes"
Te rappelle à mon souvenir
Jour après jour les amours mortes
N'en finissent pas de mourir

Avec d'autres bien sur je m'abandonne
Mais leur chanson est monotone
Et peu à peu je m'indiffère
A cela ‘il n'est rien à faire’

Car chaque fois "Les feuilles mortes"
Te rappelle à mon souvenir
Jour après jour les amours mortes
N'en finissent pas de mourir

Peut-on jamais savoir par où commence
Et quand finit l'indifférence
Passe l'automne vienne l'hiver
Et que la chanson de Prévert

Cette chanson "Les feuilles mortes"
S'efface de mon souvenir
Et ce jour là mes amours mortes
En auront fini de mourir