Đại Dương Bao Sâu, Em Có Hay?

• Nguyên tác: How Deep is the Ocean?
• Nhạc & lời: Irving Berlin
• Lời Việt: Nguyễn Thảo
• Trình bày: Nguyễn Thảo
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
• Photo & graphics: MarcMarc

LV:  Tôi rất phân vân không biết làm sao để bắt đầu bài này. Lần đầu tiên nghe How Deep Is The Ocean tôi hoàn toàn không có khái niệm gì cả về cấu trúc của bài.  Cứ miên man thả hồn theo giòng nhạc không chút định hướng.  Phiên bản của Ella Fitzgerald đã mơ hồ trong kết cấu, mà Diana Krall lại còn hát ad lib hơn thế nữa.  Cho nên tôi không hình thành được trong trí tưởng bài phải trình bày như thế nào cho đúng với cảm tính của mình. Cho đến một hôm tình cờ nghe được Eric Clapton hát bài này với style blues đặc biệt của ông.  Tôi biết ngay mình phải thực hiện nhạc phẩm này như thế nào.  Còn với bạn thì lý do nào bạn chọn bài này?

NT: Đây là một bài nhạc tôi cho là tiêu biểu trong giòng nhạc jazz cổ điển.  Cấu trúc đơn sơ.  Lời lẽ mộc mạc.  Dường như ai muốn hát sao thì hát.  Thành ra 10 phiên bản, bạn sẽ thấy 10 bài diễn khác nhau, hòa âm khác nhau, thậm chí có nhiều ca sĩ đã đổi khác lời ca hoàn toàn, không liên quan gì đến nguyên bản cả.
Ngược lại, bài nhạc này có lời là một sê-ri những câu hỏi tu từ, với những biểu tượng và phúng dụ.  Có lẽ vì vậy mà tôi cảm thấy thích thú khi chọn bài này như một thử thách trong phần dịch thuật.

LV: Tôi pha trộn nét jazz và blues vào với nhau cho bài.  Jazz ở trong những hợp âm tiêu biểu của piano, blues ở trong những nốt nhạc nửa vời cùng với nhịp guitar đệm theo phong cách blues của Eric Clapton.  Tôi nghĩ bạn cũng ít nhiều mang vào trong cách trình bày của bạn một ít hơi hướm blues.

NT: Tôi nghĩ thật ra, âm nhạc có trắng có đen, nhưng cũng có xam-xám.  Đấy là chốn biên thùy, và cũng là nơi có những kẻ như bạn và tôi vãng lai mạo hiểm và vui chơi.  Jazz-blues.  Blues-jazz. Chút này trộn lẫn chút kia.  Muôn màu muôn sắc.  “Bao la cao trời cao” mà.

Đại Dương Bao Sâu, Em Có Hay

Ngần nào là thật say mê?
Tình này dành cho em
Nông sâu ôi đại dương đó?
Cao xa trời xanh thắm?
Bao nhiêu phút giây qua
Anh luôn trông ngóng em?
Bao nhiêu hoa trong vườn hồng
Long lanh hạt sương đêm?

Bao xa anh còn lê bước
Đến với em yêu kiều?
Bao xa là một chuyến
Phiêu lưu hành tinh em?
Nước mắt anh tuôn rơi bao nhiêu
Khi ta xa lìa nhau?
Bao sâu ôi lòng đại dương?
Bao la cao trời cao?

How Deep is the Ocean?

How much do I love you?
I'll tell you no lie
How deep is the ocean?
How high is the sky?
How many times in a day
Do I think of you?
How many roses are
Sprinkled with dew?

How far would I travel
Just to be where you are?
How far is the journey
From here to a star?
And if I ever lost you
How much would I cry?
How deep is the ocean?
How high is the sky?

Dửng Dưng

• Nguyên tác: Insensatez
• Nhạc: Antônio Carlos Jobim
• Lời: Vinícius de Moraes
• Bản Anh: How Insensitive
• Lời Anh: Norman Gimbel
• Lời Việt: Nguyễn Thảo
• Trình bày: Nguyễn Thảo
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
• Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Tuần này, KẻJazz muốn giới thiệu với các bạn giòng nhạc của xứ Brazil.  Từ thành phố Rio de Janeiro, người nhạc sĩ tài hoa Antônio “Tom” Jobim đã mang những giai điệu mới lạ góp vào giòng nhạc jazz của thế giới trong đầu thập niên 60.  Điệu bossa nova là một hiên tượng âm nhạc lúc bấy giờ.
Tôi biết điệu bossa nova là một trong những điệu nhạc Lê Vũ thích.  Bài nhạc “Tình Yêu Gần Gũi” lần đầu tiên được ghi âm theo điệu này, vì nó mang âm hưởng rất sexy, đầy nắng, đầy biển.  Tiếc thay khi ghi âm lại cho TT Thúy Nga, bản nhạc ấy đã được Trịnh Nam Sơn làm ướt át theo kiểu slow mùi mất đi hương vị nguyên tác.
Đền cho bạn, tôi dịch bài Insensatez của Tom Jobim.  Thật ra, tôi rất thích giai điệu này vì ông đã dựa trên Prelude No. 4 của Chopin, lại nữa, ý tưởng qua lời nhạc của Vinícius de Moraes cũng mang nhiều nét mới lạ.

LV:  Không hiểu từ lúc nào thì bossa nova được xem như là môt thể loại của jazz, nhưng cứ nghe những cách chuyển hợp âm và những nhịp chõi đặc biệt của một bài bossa nova tiêu biểu thì ta cũng có thể cảm thấy ngay cái phá cách và phong thái của jazz.  Tôi đến với bossa nova là vào cuối thập niên 90 khi những nốt nhạc của “Tình Yêu Gần Gũi” manh nha trong trí tưởng.  Tiếc rằng phiên bản cho Thúy Nga lại không mang dáng vẻ gì của một bossa nova yêu kiều nóng bỏng như mong ước.
Tôi yêu mến điệu bossa nova này nhưng cũng biết rằng một mình sẽ không đủ khả năng để tạo nên những âm thanh độc đáo của những cầm thủ Ba Tây.  Tuy nhiên tôi hy vọng những cố gắng nhỏ của tôi và bạn sẽ giúp cho người nghe cảm thông được nhịp đập thật gợi tình của Insensatez và nét nhạc độc đáo của Tom Jobim.

Dửng Dưng

Em, chắc em trách tôi
Đã không thiết tha
Vì khi nói em yêu tôi đắm say
Sao thấy tôi dửng dưng
Vẫn xa cách xa
Dù em đã hiến dâng bao tháng năm
Em, chắc em xót xa
Lúc tôi im lắng, ơ hờ, lạnh lùng như băng giá
Tôi đã không nói chi
Nói chi nữa khi
Tình yêu đã tan đi như khói mây?

Nay đã xa cách nhau
Có tôi vẫn đây
Cùng hình bóng em khi ta chia tay
Bao oán thương đớn đau
Mắt em đẫm sâu
Lời không nói nhưng tim em nát tan
Tôi biết em xót xa
Lúc tôi im lắng, ơ hờ, lạnh lùng như băng giá
Tôi đã không nói chi
Nói chi nữa khi
Tình yêu đã tan đi như khói mây?

How Insensitive

How insensitive
I must have seemed
When she told me that she loved me
How unmoved and cold
I must have seemed
When she told me so sincerely
Why, she must have asked
Did I just turn and stare in icy silence
What was I to say?
What can you say
When a love affair is over?

Now she's gone away
And I'm alone
With a memory of her last look
Vague and drawn and sad
I see it still
All her heartbreak in that last look
How, she must have asked
Could I just turn and stare in icy silence
What was I to do?
What can one do
When a love affair is over?