Thoát Bay

• Nguyên tác: Volare
• Nhạc: Domenico Modugno
• Lời: Dominico Modugno & F. Migliacci
• Lời Anh: Mitchell Parish
• Lời Việt: Lê Vũ & Nguyễn Thảo
• Trình bày: Lê Vũ & Nguyễn Thảo
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm: ElevenSixteen Soundscape & LeVuMusic Studio
• Final mix: LeVuMusic Studio
• Graphics: Concept by MarcMarc

NT: Vào những ngày đầu năm Tây cuối năm Ta, giống như vào cái giấc giữa đêm, chập chờn chập choạng ở biên giới tử sinh, thường hay có những huyền bí xuất hiện.  Có người hoan hỉ vì thấy được tương lai.  Có kẻ buồn rầu vì trùng phùng với quá khứ.  Cũng là thời điểm của hồn ma bóng quế lướt thướt đi tìm ngõ ngách đầu thai, hay phá phách, xía vô chuyện nhân sinh gây ra bao rối loạn trên gian trần.

Thế nên mới có người chỉ muốn… Volare, ố ô…

Tôi có ý định dịch ca khúc này rồi nhờ Triệu Vinh là người có một giọng hát chắc nịch hợp với nhạc của Dean Martin.  Có ý vậy, nhưng loay hoay mãi chỉ làm mới được hơn nửa bài, thì bất chợt bạn gửi tôi bản hòa âm cùng lời bạn dịch. 

Phiên bản của bạn không có nét hí hửng của DM mà lại vang vang niềm u uẩn thầm kín.

Lấy hứng từ tiếng nhạc mơ màng, trong vòng mấy tiếng tôi dịch nốt phần còn lại.

Hai bản dịch hao hao giống nhau, nhưng lại không hẳn nên không biết ráp làm sao.  Nên tôi đề nghị bạn cứ giữ nguyên như vậy, mạnh ai nấy hát.

Thế nên Thoát Bay sẽ mở đầu cho 2024 với nhiều mơ ước huyền bí, mộng mị.

LV: Tôi nghe được Volare lần đầu tiên qua đĩa CD của Gypsy Kings cách đây hơn 30 năm. Nhạc phẩm này đã để lại cho tôi một ấn tượng sâu đậm. Vì ấn tượng này nên việc thực hiện Volare có chút khó khăn cho tôi.

Không thực hiện được theo kiểu flamenco dồn dập như Gypsy Kings, tôi tìm tòi nhưng kiểu chơi khác. Những giọng ca thật kỳ cựu như Dean Martin, Ella Fitzgeral cũng đã từng biểu diễn nhạc phẩm này theo thể loại jazz swing. Nhưng tựu chung tôi vẫn không cảm được cái tâm tình bay bổng như khi nghe Gypsy Kings lần đầu. Bởi thế bài Volare này đã được ngâm rất lâu vì không biết phải xử lý thế nào.

Bỗng một hôm tôi chợt nghiệm ra là tôi và bạn thường không hát được nhạc có tempo nhanh (Xin đừng hỏi tại sao). Hầu như phần lớn những bài do KJ thực hiện đều có tempo chậm, vừa phải. Thế nên tôi đã quyết định làm cho bài này chậm lại nhiều. Vô hình chung bài trở nên một dạng khác. Cũng có được tâm tình bay bổng, thoát lên, nhưng lần này chỉ bay chầm chậm…

Thoát Bay

1.
Nhân gian kia như vực sâu, mênh mông nước mắt luôn ngập tràn
Từng ngày nặng nề, từng niềm muộn phiền làm tối đen mặt trời
Riêng đôi ta đã có mối tình dịu dàng cho ta mơ mộng hoài
Cho ta bay thoát thế giới nặng nề, cho quên đời bao chán ngán

Thoát bay nào, ô ô
Hát vang nào, ô ô ô ô
Hãy cùng bay lượn trên đám mây
Để mặc người nơi trần gian nhiễu nhương

Và ta sống đời tình nhân cùng ca những lời hạnh phúc dưới ánh sao là thiên sứ của tình yêu
Và ta bỏ lại sau lưng đời cuồng điên cùng bao thất vọng triền miên
Làm đôi chim cùng tung cánh về nơi chân trời muôn áng mây huy hoàng

Thoát bay nào, ô ô
Hát vang nào, ô ô ô ô
Ân tình này cho mình chắp cánh bay
Yêu đời, tim cùng vang tiếng ca

2.
Đôi khi nhân gian như đang xoay, như đang cuốn ta theo vào
Sâu trong tranh đua, trong bon chen, âm u khuất ánh mặt trời
May sao ta vẫn có mối tình ngọt ngào cho ta hy vọng
Cho ta bay thoát bóng tối mịt mù, mong quên đời lo lắng

Thoát bay nào, ô ô
Hát vang nào, ô ô ô ô
Tung trời qua ngàn mây vút cao
Xa rời bao cuồng điên thế gian

Và đôi ta cùng vang lên lời hoan ca về tình yêu dưới ánh sao nhiệm màu kia thật bình yên
Bỏ lại sau cuộc mưu toan, đời gian dối đầy nghiệt ngã bao sầu lo
Cùng tung cánh về nơi phía trời xa tít, bừng muôn sắc tươi huy hoàng

Thoát bay nào, ô ô
Hát vang nào, ô ô ô ô
Ta mừng cho đời ta có em
Với tình này, ta được vươn cánh bay

Volare

Sometimes the world is a valley of heartaches and tears
And in the hustle and bustle, no sunshine appears
But you and I have our love always there to remind us
There is a way we can leave all the shadows behind us


Volare, oh oh
Cantare, oh oh oh oh
Let's fly way up to the clouds
Away from the maddening crowds

We can sing in the glow of a star that I know of where lovers enjoy peace of mind
Let us leave the confusion and all disillusion behind
Just like birds of a feather, a rainbow together we'll find

Volare, oh oh
Cantare, oh oh oh oh
No wonder my happy heart sings
Your love has given me wings

Chầm Chậm

• Nguyên tác: Adagio in G minor
• Nhạc: Tomaso Albinoni (Remo Giazotto)
• Lời English: Lara Fabian
• Lời Việt: Nguyễn Thảo
• Trình bày: Triệu Vinh, Lê Vũ, Nguyễn Thảo
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm: TV Studio
• Final mix: LeVuMusic Studio
• Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Adagio in G minor là một tác phẩm nhạc classic.  Tương truyền rằng đã được viết bởi Tomaso Albinoni (thế kỷ 18) vì có một đoạn được tìm thấy trong tập bản thảo của nhạc sĩ này.  Nhưng theo nhiều nguồn tin khác, Adagio chính ra đã được viết bởi Remo Giazotto, một nhạc sĩ của thế kỷ 20 và cũng là người viết tiểu sử của Albinoni.  Họ ngờ rằng ông Giazotto đã “xạo” về chuyện đoạn nhạc này tìm thấy trong tập bản thảo của Albinoni vì chưa ai được tận mắt thấy chứng cớ.  Câu chuyện còn nhiều chi tiết lắc léo vì Giazotto đưa ra khám phá này vào ngay sau trận Đệ Nhị Thế Chiến khi cuộc sống còn đang rất lộn xộn.

Tuy bài nhạc chính thường được soạn cho hợp tấu nhạc giây, nhưng giai điệu được quá nhiều nhạc sĩ yêu chuộng nên đã được viết lại cho nhiều nhạc cụ khác nhau.  Lara Fabian, người ca sĩ Gia Nã Đại lai Bỉ đã đặt lời cho ca khúc này.  Cô không phải là ca sĩ nhạc cổ điển, tuy chất giọng của cô thật điêu luyện và phong phú.  Vì thế, ca khúc Adagio được biết nhiều qua những ca sĩ bán cổ điển như Lara Fabian, Josh Groban, Dimash, Il Divo, v.v…

Tôi dịch ca khúc này vào những ngày đang say mê nhạc cổ điển.  Cũng giống như ca khúc Caruso, Si Volvieras A Mi, Adagio và nhiều ca khúc khác đã và sẽ gặp một vài trở ngại về kỹ thuật (không biết giàn dựng bài hát sao cho ra hồn) và mỹ thuật (không biết hát sao cho ra hồn).  Thế nên, những ca khúc này đã và đang được… ngâm rất kỹ, chờ thời…

Hôm nọ chợt nghe một mv trên Youtube; ca khúc Adagio được thể hiện mộc mạc với một cây đàn thùng.  Tôi nghĩ đến Triệu Vinh, người có một giọng hát rất chuẩn cùng làn hơi phong phú, và ngón đàn guitar thì khỏi chê.

Thế nhưng, TV có vài trục trặc, nên tôi phải “cứu bồ”, cứu không nỗi nên bạn phải nhào vô vớt giúp. Vòng vo tam quốc thì bản cuối cùng lại không giống gì tôi đã tưởng tượng. Nhưng lại là một bản thật… hùng hồn, “to lớn”.

LV: Với những bài nhạc bán cổ điển như thế này tôi vừa yêu thích vừa e dè. Nghe để thưởng thức vẻ đẹp huy hoàng, tráng lệ của nó thì dễ quá, nhưng thực hiện nó thì giống như là bơi ngược dòng nước lũ.

Vì không có đủ trình độ âm nhạc để dàn dựng đại hòa tấu, cũng không có giọng hát tôi luyện xử lý được âm vực rộng, nên nhạc phẩm Chậm này rất là “chậm” xong.

Nguyên bản được viết theo key Gm, nhưng nếu giữ theo vậy thì trong nhóm KeJazz không có ai hát nổi, nhất là khi cuối bài có đoạn chuyển key khiến cho giọng hát phải lên độ cao của trình độ nhạc opera. Vì lý do trên là tôi rất phân vân và trong bụng mắng thầm tại sao bạn chọn bài hóc búa này.

Rốt cục tôi cũng phải đổi key cho hợp với khả năng của người hát. Tôi cũng không thay đổi key quá khác biệt ở đoạn chót như nguyên bản của Lara Fabian. Đồng thời tôi cũng quyết định là nhờ cả 3 giọng nam để mới có thể cáng đáng được hết quãng rộng của giai điệu. Thành ra là hát “by committee” và cũng vô tình biến bài này thành một bài mới với chút khác lạ hơn so với nguyên bản.

Đây là một nhạc phẩm đòi hỏi rất nhiều công sức. Bạn và Triệu Vinh phải thâu đi thâu lại nhiều lần. Đó là vì tôi đã không biết phải dàn dựng bài như thế nào ngay từ lúc đầu. Có thể xem nó là tiêu biểu cho cách KJ thực hiện nhạc từ trước đến giờ: Không biết làm gì hết ngay từ bước đầu.

NT: Ngẫu hứng và ứng biến vẫn luôn luôn là câu “niệm chú” của KJ ngay từ lúc đầu.

Ca khúc này, Chầm Chậm, cũng đánh dấu kỷ niệm năm thứ bảy của KẻJazz. Thật chậm như rùa vì vẫn chẳng đi đến đâu hết…

Chầm Chậm

Biết em nơi nao trên cõi đời
Biết em nơi đâu giữa cõi người
Lắng trong gió tìm tiếng gọi xưa
Nhớ nhung vẫn làm xướt thịt da
Vẫn luôn mãi còn giữa hồn anh đây,
Anh đã mong chờ
Trong bấy lâu

Đã qua bao nhiêu đêm mong đợi
Giấc mơ đôi khi mang em về
Thấy đôi mắt em vẫn đầy thương yêu
Vẫn nghe ngất ngây giữa làn môi hôn
Để anh thiết tha nhớ nhịp con tim
Trong cánh tay này
Em có hay? 

Và anh nhắm mắt cho tâm hồn thoát bay
Về nơi có em mong chờ
Tìm em cánh tay êm
Bờ vai ấm hương yêu
Chẳng cần nói năng chi nhiều
Vì tim anh đang khóc than
Giọt chậm rơi trên phím đàn

Nếu em hay anh đang nơi này
Nếu như hôm nao em quay lại
Trước khi nắng tàn, ánh tà dương phai
Trước giây phút lịm tắt niềm tin trong tim
Hãy như ánh đèn giữa trời phong ba
Rọi vào đêm chơi vơi
Gọi hồn đang chết đuối
Về bờ thân yêu 

Hãy lên tiếng gọi giữa trời mênh mông
Trước khi nắng quái tan vào mịt mùng
Để nghe trước giờ phút tử sinh
Lời em vẫn ân cần
Điệu nhạc say chất ngất
Chầm chậm, mênh mang
Adagio

Adagio

I don’t know where to find you
I don’t know hơ to reach you
I hear you voice in the wind
I feel you under my skin
Within my heart and my soul
I wait for you 
Adagio

All of these nights without you
All of my dreams surround you
I see and touch your face
I fall into your embrace
When the time is right I know
You’ll be in my arms
adagio

I close my eyes and I find a way
No need for me to pray
I've walked so far
I've fought so hard
Nothing more to explain
I know all that remains
Is a piano that plays

If you know where to find me
If you know how to reach me
Before this light fades away
Before I run out of faith
Be the only man to say
That you'll hear my heart
That you'll give your life
Forever you'll stay

Don't let this light fade away
Don't let me run out of faith
Be the only man to say
That you believe
Make me believe
You won't let go
Adagio