Nhạc & lời: Serge Gainsbourg
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Nguyễn Thảo
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: ElevenSixteen
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc
NT: Black Trombone, một nhạc phẩm của Serge Gainsbourg mà Đức Phạm đã dịch trước đây dưới tựa đề là Sắc Kèn Đêm Huyền. ĐP viết lời rất nhẹ nhàng, thơ mộng, chơi vơi. Tôi rất thích. Riêng đối với tôi, SG vẫn thường vui đùa với chữ nghĩa. Lời của ông mở rộng cho ta bao tưởng tượng thú vị. Kèn đồng đen hay người tình da đen? Chiếc kèn hiện hữu trong phòng ngủ hay chỉ là âm thanh từ một máy hát? Tiếng kèn khản đục hay tiếng nấc của một người tình? Thật là khó biết. Với ý đó, tôi đã dàn dựng bài này, theo suy tư của mình, dưới một dạng khác. Tôi đã bàn bạc với bạn và đã viết lời cho nhạc phẩm này theo tưởng tượng của mình.
LV: Khi Đức Phạm giới thiệu, tôi mới biết đến nhạc phẩm Black Trombone này. Vậy vừa khi anh gửi lời dịch tạm đến cho tôi đọc, NT cũng lại gửi cho tôi một bản dịch khác! Thế là đang từ thiếu thốn, tắc tịt bỗng thành dư thừa! Tôi lại phải loay hoay nghĩ sao cho ra hai cách chơi khác nhau cho hai lời nhạc từ cùng một bài. May sao giai điệu nhạc phẩm này gợi ý cho tôi nhiều mặt cho nên tôi không có bị quá sức vật vã với nó… Chỉ mong sao người nghe không cảm thấy được những gì trùng lấp giữa 2 phiên bản.
NT: Lại nói thêm, một hôm đang layout trang mạng, bỗng máy chết tịt. Loay hoay hồi sinh chiếc laptop, không để ý là trang này đã được tải đi… “bất hợp pháp”, và đã được gửi đến hộp thơ của bằng hữu. Tôi chẳng biết gì cho đến khi bạn la toáng lên (lúc ấy bạn đang đi du hí ở nơi xa), tôi mới hoảng hốt vào website và sửa lại ngày… Thành ra, bạn bè đã được… preview bài nhạc này qua lời dịch, tuy lúc ấy chưa có nhạc…
Đồng Đen
Sắc đồng đen tuyền
Bóng kèn mơ huyền
Tiếng kèn trơ trọi
Quá tuyệt vời
Những vòng xoay nhanh
Máy nhoè âm thanh
Lấp ngàn chán chường
Đáy hồn tôi
Sắc đồng đen ngòm
Bóng kèn xoay vòng
Những loài quen đời
Sống về đêm
Chúa Phật thương ban
Nét đẹp hoang mang
Nấc nghẹn mơ màng
Gối nệm tôi
Sắc đồng đen nhoài
Bóng kèn man dại
Áo trần vai ngoài
Da thịt ai... say
Nhẹ run run
Điên rồ đây thôi
Chất độc môi người
Thấm hồn tôi
Sắc đồng đen tuyền
Tiếng kèn ảo huyền
Đã mùa thu rồi
Của đời tôi
Đâu còn ai đây
Chẳng còn mê say
Thôi đành bỏ mặc
Hết rồi đây
Black Trombone
Black trombone
Monotone
Le trombone
C'est joli
Tourbillonne
Gramophone
Et bâillonne
Mon ennui
Black trombone
Monotone
Autochtone
De la nuit
Dieu pardonne
La mignonne
Qui fredonne
Dans mon lit
Black trombone
Monotone
Elle se donne
À demi
Nue, frissonne
Déraisonne
M'empoisonne
M'envahit
Black trombone
Monotone
C'est l'automne
De ma vie
Plus personne
Ne m'étonne
J'abandonne
C'est fini
Black Trombone
Music and Lyrics: Serge Gainsbourg
Lời Việt: Đức Phạm & Lê Vũ
Trình bày: Lê Vũ
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Thâu & mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc
NT: Hai mươi mấy năm về trước, tôi được một người cháu rất hippy kiểu… Tây giới thiệu Serge Gainsbourg như một thần tượng của y. Hắn đưa cho tôi mượn một bộ CD sưu tập. Hắn bảo tôi: Đây là một triết gia của giới trẻ.
Tôi có thể công nhận điều này: SG thích khai phá và kinh động với những từ ngữ bí mật, cách chơi chữ cầu kỳ, cách trình diễn táo bạo. Vì lẽ này mà bài nhạc Je t’aime, moi non plus đã bị cấm một thời ở Âu châu. Triết gia thì tôi không biết, nhưng ông đã lôi cuốn rất nhiều người trẻ của Pháp thời bấy giờ.
Gần đây, một người bạn mới quen qua trang KeJazz đã đề nghị bài Black Trombone, một bài nhạc jazz nhẹ nhàng mà tôi cũng rất thích, và cũng rất ngại dịch vì lý do đã nói. Đức Phạm (DP), tên người bạn này, lại có nhã ý dịch dùm. Trời, còn gì bằng nhỉ?!?
LV: Quen biết đươc Đức Phạm qua Facebook thật là một hân hạnh. Mừng hơn nữa là anh cũng sành điệu về jazz và hứng thú về dịch thuật. Chính DP là người đã giới thiệu cho tôi nhạc phẩm Black Trombone này. Anh cũng đề nghị là sẽ dịch thử nhạc phẩm này qua lời Việt cho KeJazz. Dĩ nhiên là tôi hưởng ứng ngay. DP gửi bản dịch cho tôi cách đây mấy tuần trước. Cặm cụi nghe đi nghe lại và ngẫm nghĩ làm sao để có thể hát được bài một cách tự nhiên với bản dịch này, tự nhiên thấy khó. Lời trong bản chính của SG thật sự làm cho tôi khó nghĩ. Từ ngữ dùng trong bài có thể hiểu hai ba nghĩa. Bế tắc một thời gian, tôi quyết định là sẽ dịch bài một lần nữa theo cái hiểu của tôi, sau đó kết hợp trộn lẫn với lời của DP để ra phiên bản cuối cùng. Từ bản chính tiếng Pháp, qua bản dịch của DP, qua bản dịch của tôi, đến bản cuối là cả một quá trình vòng vèo. Mong rằng cố gắng của chúng tôi diễn tả được phần nào đó tình thơ ý nhạc của người nhạc sĩ đa tài SG.
NT: Lúc đầu mới quen, thấy anh DP viết tiếng Pháp như tiếng mẹ đẻ, tôi cứ tưởng anh đang sống bên Pháp. Sau này hỏi ra, mới biết anh chưa sống ở Pháp bao giờ. Nhưng anh có khiếu về ngôn ngữ nên thông thạo nhiều ngôn ngữ khác nhau.
Lẽ dĩ nhiên, dịch nhạc của Serge Gainsbourg đã chứng tỏ tài năng ấy. KeJazz rất được hân hạnh giới thiệu anh với các bạn thính giả qua nhạc phẩm Sắc Kèn Đêm Huyền này
Sắc Kèn Đêm Huyền
Tiếng kèn kêu mời
Lấp hồn đêm buồn
Tiếng kèn ai gọi
Rất tuyệt vời
Dĩa nhưa quay quay
Máy nỉ non kêu
Át đi chán chường
Phá lòng tôi
Sắc màu đen huyền
Ánh kèn đơn điệu
Sắc mầu nguyên vẹn
Của màn đêm
Hỡi trời cao xa
Mở lòng thương cho
Em cuộn trên nệm
Hát lời âm ư
Sắc kèn đen tuyền
Tiếng kèn hão huyền
Hiến mình dâng tặng
Nửa hồn em
Dáng trần run run
Biết vì sao đâu
Bỗng như thuốc độc
Ngấm hồn tôi
Tiếng kèn u hoài
Đơn điệu xa.. vời
Như mùa Thu.. nào
Trong đời tôi
Chẳng còn ai.. đâu
Có còn hân hoan
Thôi đành buông thôi
Thôi đành thôi
Black TromboneBlack trombone
Monotone
Le trombone
C'est joli
Tourbillonne
Gramophone
Et bâillonne
Mon ennui Black trombone
Monotone
Autochtone
De la nuit
Dieu pardonne
La mignonne
Qui fredonne
Dans mon litBlack trombone
Monotone
Elle se donne
À demi
Nue, frissonne
Déraisonne
M'empoisonne
M'envahitBlack trombone
Monotone
C'est l'automne
De ma vie
Plus personne
Ne m'étonne
J'abandonne
C'est fini
kejazz.today 