Cứ Phớt Đi

Nhạc & lời: Burt Bacharach  & Hal David
Lời Việt: Lê Vũ & Nguyễn Thảo
Trình bày: Lê Vũ
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Có nhiều bài nhạc tôi bắt đầu dịch từ khá lâu, nhưng vì lý do gì đó, đã bị ngưng lại và xếp vào trong một cái folder trong máy vi tính.  Thỉnh thoảng tôi cũng xem lại, sửa chữa và thêm thắt đôi chút, nếu chưa hoàn chỉnh, thì lại cho vào folder tiếp.  Bài Walk On By này là một trường hợp như vậy.  Những cụm chữ let me grieve in private hoặc foolish pride is all that I have left đã làm tôi điêu đứng vì không sao dịch cho được gọn gàng, vừa vặn âm sắc.

LV: Một hôm nghe Diana Krall hát bài này thích quá, định gọi bạn dịch để làm.  Nhưng sốt ruột nên cuối cùng làm liều thử dịch xem sao.  Tôi tự nghĩ đằng nào thì tôi cũng sẽ phải gửi bản dịch đến cho bạn chữa.

NT:  Vì vậy mà hôm nọ mới nhận được điện thư của bạn với bản dịch nháp.  Tôi đem bản nháp của tôi ráp vào.  Cắt chỗ này, dán chỗ nọ.  Gửi lại cho bạn.  Nhưng sau một đêm suy nghĩ, đọc lại, tôi thấy có nhiều chỗ không ổn.  Dị dạng như Frankenstein.  Tôi điện tin cho bạn để “thú tội”.  Tôi bảo bạn, có những chữ bạn dùng tôi rất thích.  Và xin bạn cứ tự tiện cắt dán lại.

LV: Thật không ngờ là bạn cũng có bản dịch riêng của mình.  Thế thành ra tôi có công tác ráp nối hai lời dịch lại thành một.  Mục đích chính của tôi là làm cho cho câu hát được trôi chảy, tự nhiên theo với nhịp phách của bài.  Nói thì nghe dễ nhưng tôi cũng phải mất mấy đêm để thử tới thử lui.

NT: Nói về ngôn từ, khi bạn dùng chữ phớt là một chữ ngày xưa thường nói như phớt tỉnh Ăng-lê.  Chữ này mang thời gian tính trong ngôn ngữ Việt, và hình như là tiếng lóng của dân chơi thời bấy giờ.  Tôi đã phải đặt câu hỏi: nếu tôi gặp lại người yêu cũ (mà lòng mình vẫn còn đầy xúc cảm), liệu tôi có nói “cứ phớt đi” hay không?  Rồi tôi lại nghĩ, biết đâu đấy, bạn có thể là dân chơi thời ấy ở Saigon trong khi tôi lúc bấy giờ vẫn còn lông nhông suốt ngày trên bãi biển Nha Trang, cho nên phớt mới có cái ấn tượng như vậy với tôi.  Thôi thì cứ phớt qua.

LV: Thú thật là tôi chưa bao giờ là “dân chơi” dù ở nơi đâu, bạn nhé!  Theo tôi hiểu thì “phớt tỉnh Ăng Lê” là nói đến phong cách cứng rắn, kềm chế không bộc lộ tình cảm của người Anh theo kiểu “mím chặt môi trên” của họ (tight upper lip).  Cho nên khi tôi chọn chữ “phớt” là muốn mô tả cái cố gắng làm ra vẻ dửng dưng, lạnh lùng, cho dù trong lòng muôn lối ngổn ngang.  Bởi thế xin bạn cứ phớt đi dùm tôi nhé.

Cứ Phớt Đi

Nếu có (những) lúc thoáng thấy anh dường đang khóc
Khi chúng ta thấy nhau giữa phố đông người
Cứ phớt đi 
Cứ bước đi

Hãy cứ xem
Rằng chẳng hề trông thấy chi
Dù là có đớn đau trong kín sâu
Cứ  mỗi khi (anh) thoáng thấy em
Mắt anh lại cay xé
Đừng dừng bước
Mặc anh nhé
Đừng dừng bước…

Vẫn chưa tin đôi ta bây giờ xa cách
Nên trái tim nát tan, cay đắng u buồn
Cứ phớt đi
Cứ bước đi
Cố thản nhiên Còn gì trong anh nữa đâu Chỉ đành dấu diếm đi Niềm đớn đau, nước mắt rơi suốt đáy tim Lúc em đòi chia tay (thì) Đừng dừng bước (để) Mặc anh nhé Đừng dừng bước… Walk On By If you see me walking down the street And I start to cry each time we meet Walk on by Walk on by Make believe That you don't see the tears Just let me grieve in private ‘Cause each time I see you I break down and cry And walk on by (don't stop) And walk on by (don't stop) And walk on by I just can't get over losing you And so if I seem broken and blue Walk on by Walk on by Foolish pride Is all that I have left So let me hide The tears and the sadness you gave me When you said goodbye Walk on by (don't stop) Walk on by (don't stop)

Preview(opens in a new tab)

Buồn Chợt Đến

Nhạc & lời: Burt Bacharach & Hal David
Lời Việt: Nam Lộc
Trình bày: Hồ Đắc Anh Thi
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: Hiệp Định Studio
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo: VD
Graphics: MarcMarc

LV: Tình cờ lục tìm trong đống sách nhạc cũ thì thấy tập Tình Ca Nhạc Trẻ 1.  Trong đó có bài Close To You mà Nam Lộc dịch ra là Buồn Chợt Đến.  Thường thì tôi không tha thiết với những nhạc phẩm phóng dịch lắm.  Tôi cho rằng nếu không dịch theo sát được nghĩa của bản chính thì xem như làm méo mó đi hết tâm tình của người viết lời và phủ nhận sự nối kết chặt chẽ giữa lời và nhạc ở bản chính.  Dĩ nhiên nhiều khi dịch sát nghĩa thật khó khăn vì ngôn ngữ bất đồng; nhưng chính vì thế nên những bài nhạc dịch cho khít khao với nội dung bản chính mới là đáng quý.  Những nhạc sĩ dịch giỏi ngày xưa như Phạm Duy, Lữ Liên thì ngoài việc dịch sát nghĩa ra, họ còn làm cho câu cú lời dịch tiếng Việt hát lên được dễ dàng trơn tru như thể bài nhạc được viết bằng tiếng Việt ngay từ lúc phôi thai.
Thế nhưng tôi rất thích giai điệu nhạc phẩm Close To You này.  Thêm nữa lời Việt của Nam Lộc nghe cũng khá nên thơ, trôi chảy.  Nên tôi quyết định thực hiện Buồn Chợt Đến.  Dĩ nhiên tôi nghĩ ngay đến giọng ca Hồ Đắc Anh Thi (AT).  May sao cô cũng rất yêu thích nhạc phẩm nổi tiếng này nên đã nhận lời thâu hát ngay.  Biết đâu bạn Nguyễn Thảo của tôi ngày nào đó hứng khởi dịch lại bài này cho sát nghĩa hơn không?

NT: Không hiểu vì sao, nhưng tôi không thiết tha mấy với đa số nhạc của The Carpenters. Có lẽ những ấn tượng hoa bướm làm tôi nghĩ đến cái lứa tuổi mà một thời đã được dí dỏm gọi tên Lứa tuổi thích ô mai. Nhưng đấy là một vấn đề khác.
Tuy vậy, bạn nêu lên vấn đề dịch thuật là một điều tôi vẫn suy tư thường xuyên. Anh Ngu Yên viết một cuốn sách dày 600 trang (Ý Thức về Dịch Thuật, bán trên Amazon), thì tôi tin chắc rằng đây là một đề tài nhiêu khê mà cũng lắm thú vị. Có lẽ một ngày nào, các bạn của KeJazz sẽ thấy một trang diễn đàn trên mạng KeJazz nói về dịch thuật, để chúng ta cùng hội thảo và góp ý về vấn đề này.

Buồn Chợt Đến

Một lần mơ, mơ mùa thu lá bay
Lòng chợt thấy buồn biết mấy
Ngày còn đây.  Tình là khói mây
Sầu đầy vơi

Một lần đi, qua mùa đông giá băng
Lòng chợt nhớ người tình lỡ
Giờ còn đâu, còn tìm thấy đâu
Mầu thời gian

Một mình lang thang đếm bước chân
Nghe lòng chợt dâng lên mối vấn vương
Rồi đường nào đưa em đến nỗi thương và nhớ
Chiều nay đưa em đi trong cơn mưa bay, trong cơn mê say, như mây che đầy đôi mắt

Chiều lại rơi cho mùa thu rã rời
Đời phiêu lãng cùng năm tháng
Cuộc tình xa, người tình rất xa.  Lá thu vàng

(They Long to Be) Close to You

Why do birds suddenly appear
Every time you are near?
Just like me, they long to be
Close to you

Why do stars fall down from the sky
Every time you walk by?
Just like me, they long to be
Close to you

On the day that you were born
The angels got together
And decided to create a dream come true
So they sprinkled moon dust in your hair of gold and starlight in your eyes of blue

That is why all the girls in town
Follow you all around
Just like me, they long to be
Close to you