Nhạc: Leonard Cohen Lời: Sharon Robinson Lời Việt: Nguyễn Thảo Trình bày: Nguyễn Thảo Hòa âm & phối khí: Lê Vũ Ghi âm: ElevenSixteen Soundspace Final mix: LeVuMusic Studio Photo & graphics: MarcMarc
NT: Những Lá Thư Chưa Đốt là một bài thơ mà Leonard Cohen đã hát. Sau những ca khúc của LC lần lượt xuất hiện trên KeJazz, có lẽ bạn cũng đã đoán được là tôi hơi thiên vị về thi nhạc sĩ này. Tôi không thể nói cho bạn hiểu tại vì sao. Dường như là những hình ảnh ông vẽ ra qua chữ nghĩa đã ghi cho tôi những ấn tượng sâu đậm. Hoặc giả những tư tưởng mang nhiều tính chất tôn giáo đã dấy động trong tôi những suy tư mà tôi vẫn hằng cưu mang. Và giọng hát của ông, không điêu luyện, không nặng nề kỹ thuật, nhưng chân thật như một người đang trò chuyện với bạn mình trong một đêm khuya mất ngủ.
Lúc tôi giao bài này cho bạn, tôi cũng rất nao nức muôn biết bạn sẽ xử lý thế nào trong việc phối âm. Tôi chỉ nhớ mình đã nhắn bạn cho tôi 8 khuôn nhạc dạo đầu để tôi được đọc vài đoạn thơ của ông.
Bạn như thấu ý tôi. Bạn đã giàn dựng nên một không khí thật lắng đọng, tiết tấu chậm rãi cho người nghe bắt kịp những suy tư của Cohen. Và nhất là vào đoạn cuối, bạn đã cho dứt tiếng nhạc để lời thơ vẫn được tiếp tục vang vọng vào lòng người nghe.
LV: Nhạc của LC thì tôi chỉ biết được một bài là Halleluia còn những bài khác thì hoàn toàn không biết. Bạn là người đầu tiên giới thiệu cho tôi đến những sáng tác khác của ông. Tôi cho rằng nhạc của LC rất đặc biệt. Nó mang một cá tánh hoàn toàn riêng tư. Thêm vào đó lời nhạc của ông mang nhiều ẩn ý khiến cho nhạc của ông không còn chỉ là nhạc để nghe thưởng ngoạn mà còn là chốn của những tư tưởng sâu đậm để suy gẫm.
Dù tôi không cho rằng mình là kẻ hời hợt, nhưng rõ ràng là tôi không thiết tha với những bài viết mang nhiều ẩn ý, một câu hai ba nghĩa. Tôi thán phục những người có thể dùng chữ nghĩa để tạo nên những hình ảnh nhiều ẩn ý như vậy nhưng phạm vi mập mờ như vậy không phải là nơi chốn tôi luôn tìm đến. Khi nghe nhạc của LC tôi chỉ muốn tập trung vào giai điệu và cấu trúc bài nhạc. Những gì tôi dựng nên được đó chỉ là cảm nhận của riêng tôi với bản nhạc (lời nhạc phần lớn bỏ qua một bên!).
Vậy nên khi bạn nhận xét tôi thấu ý được của bạn thì tôi cho rằng bản nhạc này chỉ riêng giai điệu thôi dường như đã có một mẫu số chung nào đó cho tôi và bạn đạt đến một sự đồng cảm, tương thông. Không biết người nghe có nghe được sự đồng cảm này không?
Những Lá Thư Chưa ĐốtDù trong thư luôn dặn dò, Mà em đâu nghe một lời. Giờ này thì em hối tiếc Những suy tư của một người. Mực thâm nâu phai nhạt màu. Lặng ôm lên môi bồi hồi. Này là tờ thư chưa đốt; Ý thư nhem khói mờ lời. Lời anh nhắc cơn lụt lớn, Rồi sau đó không ai còn. Và anh muốn em tìm thăm, Kèm tên đường, số nhà quen. Chuyện em nghe ra dài dòng. Tưởng quen nhưng sao cực kỳ. Nhọc nhằn cùng bao năm tháng Mới thôi tự trói đời mình. Bao vết thương đang thành hình Vì mất còn quá nhiều lần. Bằng lòng từ tâm em đến Nỗi cô độc sẽ nhiệm mầu. Lần anh nhắc cơn lụt ấy, Rồi sau đó đâu còn gì. Và anh muốn em về thăm, Tìm tên đường, số nhà quen. Phòng anh vẫn như ngày nào. Mực xưa thấy như còn đầy. Rồi bắt đầu thư em sẽ Viết cho người đến sau này.
The Letters You never liked to get The letters that I sent But now you've got the gist Of what my letters meant You're reading them again The ones you didn't burn You press them to your lips My pages of concern I said there'd been a flood I said there's nothing left I hoped that you would come I gave you my address Your story was so long The plot was so intense It took you years to cross The lines of self-defense The wounded forms appear: The loss, the full extent; And simple kindness here The solitude of strength I said there'd been a flood I said there's nothing left I hoped that you would come I gave you my address You walk into my room You stand there at my desk Begin your letter to The one who's coming next
This is a most beautiful translation!
Thơ Cohen dày đặc Ý với Tình rất khó chuyển qua tiếng Việt, rất tâm đắc hai câu:
And simple kindness here
The solitude of strength
Bằng lòng từ tâm em đến
Nổi cô độc sẽ nhiệm màu
Bravo kẻ jazz
Np
LikeLike
Thank you chị
LikeLike