Hoàng Hôn Chết Quạnh Hiu

Nhạc & lời: Teófilo Chantre
Lời Việt: Ngu Yên
Trình bày: Nguyễn Thảo & Lê Vũ
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: ElevenSixteen, LeVuMusic Studio
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT: Một trong những nhiêu khê của hát nhạc không phổ thông là việc chuyển biên (transcribe) bài nhạc từ MP3. Ngày xưa, lúc còn trong ban nhạc, bạn đã thầu hết cái khoản này.  Sau này, khi làm KeJazz, bạn vẫn tiếp tục như vậy. Nhiều lần bạn phàn nàn với tôi, tôi cứ lờ đi, xem như là chuyện… nghề nghiệp. Gần đây, theo nhiều lời yêu cầu, tôi mới tải xuống MuseScore và bắt đầu thực hiện việc tái tạo nhạc bản với lời Việt. Lúc bạn khám phá ra là bạn có thể dùng bản MuseScore trong việc giàn dựng bài, tôi nghĩ đây là một cách giúp bạn một tay.
Một điều tôi học được là với soạn nhạc bản là lời viết phải chính xác theo nốt nhạc hơn. Nhiều lúc trong đầu có nguyên câu hát tưởng đâu đã xong, nhưng khi hát theo giai điệu mới biết mình lầm. Ngoài những âm sắc lên xuống, độ dài ngắn của nốt đôi khi làm thay đổi cả ý trong câu, cái kiểu như “gia đình hai con vợ chồng hạnh phúc” cứ tùy bạn ngập ngừng hay kéo chữ ở đâu. Lẽ dĩ nhiên, chuyển biên một câu nhạc lại tùy vào người ca sĩ mình chọn nghe. Bạn từng bảo tôi lý do bạn sợ Diana Krall vì cô này ngân dài ngắn tùy hứng, khiến không sao độ được câu nhạc cho chính xác.
Cesária Évora cũng như vậy. Theo tôi nghĩ, nhạc morna là một loại dân ca; giai điệu và tiết tấu chắc không thể nào cầu kỳ trong kỷ thuật được. Cách hát lơi nhịp có lẽ là do thói quen, tương tự như các ca sĩ hát nhạc bolero Việt Nam vẫn thường hát theo nhịp lẻ, không phải vì nhạc sĩ đã viết như vậy.
Bài nhạc Crepuscular Solidão này có một giai điệu chính rất giản dị, câu ngắt đều đặn. Bản song ca của Cesária Évora và Bonnie Raitt thì khác. Giai điệu phụ mang nhiều màu sắc âm hưởng rất đẹp ; câu nhạc lúc lên cao, lúc xuống thấp, quyện theo thật tài tình. Anh Ngu Yên đã dịch dùm lời ca chính. Bạn trao cho tôi bản tập với lời nhắn: viết phần bè đi, tao chỉ hát nháp để có bài nhạc để tập thôi
Dựa trên giai điệu của Bonnie Raitt, tôi đã khá chật vật với từ ngữ. Trong suốt phần bè, tôi phải theo vần trong câu chính. Những vần “iu”, “yêu”, “ưu” và “oi”, “ươi”, “ôi”. Cũng may, ngôn ngữ Việt có dư chữ trong những vần này.  Thêm nữa, phần bè tự nó phải chuyên chở ý của nó, nhưng ngược lại, khi xen kẽ vào lời chính thì ý tưởng chung phải có sự mạch lạc, cũng như vần điệu. Thật là nhức óc.
Mỗi năm, tôi và bạn vẫn chọn một ca khúc cho ngày kỷ niệm thành lập trang KeJazz. Bốn năm qua là bốn bài nhạc khó khăn trong việc dịch thuật. Năm nay, tưởng chọn bài  do anh Ngu Yên đã dịch sẵn cho dễ. Thật là tôi tưởng bở…

LV: Vậy mà cũng thấm thoát 4 năm, mỗi tuần đều cố cho ra một bài, hay dở gì cũng mặc.  Tôi có cảm tưởng như tôi và bạn đều giống như những con trùn cố đào đất để chôn mình, càng đào càng xuống sâu.  Không lối ra.  Điều gì thúc đẩy? Có phải vì say mê? Có phải vì vọng tưởng? Có phải vì kiếm tìm phút rung động mơ hồ nào đó trong lời thơ, nốt nhạc?  Riêng tôi không có câu trả lời.  Và tôi cũng không tìm lối ra.  Tôi cho rằng có lẽ – với tôi – đào bới, kiếm tìm mới là niềm vui. Không biết 4 năm qua bạn có vui không? Không biết những  người bạn nghe nhạc của KeJazz có chia xẻ được những tâm tình này không?

Hoàng Hôn Chết Quạnh Hiu 

Theo nắng xa ngày.
Tôi theo gió mơ mòng.
Nhẹ nhàng hơi gió biển,
hồn bay giữa êm đềm

Như đang tắm trong tình,
con tim hoa nở sầu thương 
Tình yêu đã đến,
sao còn vẫn nghi ngờ.

Tôi ước mơ gì
trong kiếp sống nhỏ nhoi?
Chỉ là hạnh phúc
mong manh rồi sẽ phai nhòa.

Giữa chốn đông người,
thở hơi lẻ loi.
Chỉ cần liếc mắt
nhìn tôi thấy quạnh hiu.

Quá quạnh hiu,
vì quá quạnh hiu.
Ngộp thở vì yêu.
Lòng chết vì yêu.

Quá quạnh hiu.
Tình người quá quạnh hiu.
Yêu giết tôi rồi,
Hoàng hôn nắng qua đời...

Crepuscular Solidão

Vento di mar
Traze'm um cretcheu
Ness detardinha
Di ceu nublado

Um tchuva d'amor
Pode faze flori
Um coraçon
Quemode di paixon

Na patamar
Dum vida singela
‘m contempla
Dona felicidade
Nem um olhar
‘m incontra
Num multidão
Tão solitaria

Ja tem gente
Gente até demás
Q'tita sofre
Na solidão

Ja tem gente
Q'ta quase ta morre
Na luz cadente
Dum crepusculo