• Nguyên tác: All the Things You Are • Nhạc: Jerome Kern • Lời: Oscar Hammerstein • Lời Việt: Nguyễn Thảo • Trình bày: Nguyễn Thảo • Hòa âm & phối khí: Lê Vũ • Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio • Graphics: Concept by MarcMarc
NT: Kể từ khi thành lập KẻJazz vào tháng 6, 2016 cho đến bây giờ, hình như cái chuyện chơi nhạc jazz nó được “chấp nhận” một cách “lờ mờ” và rất “tỉnh bơ”. Có nghĩa là trang KJ phổ biến nhạc jazz với lòng tin tưởng là nhạc jazz thì… nó như vậy đó.
Vào trong thế giới nhạc jazz, thì lại không thể nào không nhắc đến jazz standard. Sau bao nhiêu bài dịch jazz standard đã tải lên KJ, rồi tự nhiên hôm nay tôi đâm thắc mắc: jazz standard là… làm sao?
Làm một cái Google search đã dẫn tôi vào mê hồn trận. (Sực nghĩ ông bà ta có câu: đi một ngày đàng… nay xin đổi: google một ngày tràng, lạc một tháng như chơi).
Xin tóm tắt như sau: nhạc jazz tiêu chuẩn nó đòi hỏi những điều này.
- Sự công nhận rộng rãi: Đặc điểm chính là một số lượng đáng kể các nhạc sĩ và khán giả nhạc jazz trên toàn thế giới đều biết đến bài hát đó. Kiến thức chung này cho phép các nhạc sĩ chưa từng chơi cùng nhau có thể biểu diễn một tác phẩm ngay tại chỗ trong các buổi jam session hoặc buổi biểu diễn mà không cần nhiều trao đổi trước, chỉ cần biết gam gì, độ nhanh chậm, v.v….
- Tính phù hợp cho việc ứng tấu (improvisation): Các tiêu chuẩn thường có giai điệu rõ ràng, hấp dẫn về hòa âm, và các tiến trình hợp âm cung cấp một nền tảng vững chắc và nhiều cơ hội cho các nhạc sĩ ứng tấu và thể hiện bài hát theo phong cách cá nhân của riêng họ.
- Cấu trúc dễ đoán: Nhiều tiêu chuẩn tuân theo các cấu trúc bài hát phổ biến, dễ đoán, chẳng hạn như cấu trúc 32 trường canh AABA hoặc ABAC, hoặc tiến trình blues 12 trường canh. Sự hiểu biết chung về cấu trúc này tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng tấu.
- Lịch sử và sự phổ biến: Một bài được gọi là standard khi nhiều nhạc sĩ jazz liên tục thu âm và biểu diễn nó — qua nhiều thế hệ, dưới nhiều hình thức. Nguồn gốc thường từ Great American Songbook: nhạc Broadway, phim Hollywood (thập niên 1930–1950), nhạc blues/jazz gốc (Charlie Parker, Monk, Coltrane), Bossa nova (Jobim)
- Sức hấp dẫn bền bỉ: Tiêu chuẩn phải duy trì được sự phổ biến và tính liên quan và thích hợp của nó qua nhiều thời đại, chứng minh giá trị âm nhạc lâu dài của nó qua những thay đổi thị hiếu của các thế hệ nhạc sĩ.
- Tuy không có danh sách chính thức nào, nhưng địa vị “tiêu chuẩn” của nó được xác định bởi việc sử dụng phổ biến trong cộng đồng nhạc jazz, thường được biên soạn trong các sách nhạc như Real Book, Fake Book.
- Cuối cùng, một tiêu chuẩn nhạc jazz là một phần nền tảng của “ngôn ngữ” nhạc jazz, cung cấp một chỗ chung cho sự thể hiện và tương tác âm nhạc sáng tạo giữa những nhạc sĩ. Đối với các nhạc sĩ mới vào nghề, việc học những tiêu chuẩn này là một bước đi quan trọng để phát triển kỹ năng kỹ thuật và tham gia vào cộng đồng nhạc jazz rộng lớn hơn.
Lý do? Bài nhạc hôm nay, Yêu Người, là bản dịch của một ca khúc jazz tiêu chuẩn, All the Things You Are. Bản dịch đã cũ, từ tháng 3, 2021, nguyên tác từ năm 1939, nay nghe vẫn thích thú vì những biến chuyển thật thú vị, ngọt ngào, không trúc mắc, và rất… sang, rất Jerome Kern.
Người hỡi, môi hồng hẹn hò cả mùa Xuân
Cho dài đợi chờ từng ngày Đông u buồn
Người hỡi, như màu trời chiều bừng lộng lẫy
vang vọng động thầm vào cùng tiếng hát nghe bồi hồi
Là nguồn ánh sáng lung linh của nghìn ánh sao
Là điều giấu kín trong tim từ ngày biết yêu
Một sớm em tìm về dịu dàng vòng tay
Là từ đấy, tháng ngày nhiệm mầu miền hạnh phúc
Khi tình yêu em trao hết về anh
All The Things You Are
You are the promised kiss of springtime
That makes the lonely winter seem long
You are the breathless hush of evening
That trembles on the brink of a lovely song
You are the angel glow that lights a star
The dearest things I know are what you are
Some day, my happy arms will hold you
And some day, I’ll know that moment divine
When All The Things You Are, are mine
kejazz.today 