Nỗi Đau Dịu Dàng

• Nguyên tác: Killing Me Softly
• Nhạc: Charles Fox
• Lời: Norman Gimbel
• Lời Việt: Lê Hựu Hà
• Trình bày: Hồ Đắc Anh Thi
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm: NN Recording Studio (SG)
• Final mix: LeVuMusic Studio
• Graphics: Concept by MarcMarc

NT:  Phong trào nhạc trẻ trước 75 như một làn gió mát thổi vào làng âm nhạc u buồn của Việt Nam thời chiến.  Trước thời kỳ ấy, chỉ toàn những bài nhạc về lính, về những mối tình tan nát vì chiến tranh, những nỗi nhớ nhung làng mạc quê hương đã xa lìa vì chiến tranh.  Ngoài ra có rất ít ca khúc với đề tài gì khác.  Những lời ca buồn bã lồng trong giai điệu vẫn khá mộc mạc khiến cho lòng người nghe càng thêm tê tái.

Rồi nhạc trẻ đến, có lẽ bắt đầu với những ca khúc ngoại quốc được dịch ra tiếng Việt, hoặc lấy giai điệu với phương cách hành âm mới mẽ đem phổ vào lời Việt, đã mang lại cho những người trẻ những âm thanh lạ lẫm xôn xao hơn.  Những ca khúc nổi tiếng của Sylvie Vartan, Christophe, Johnny Hallyday, Dalida đã được diễn lại bên trời Đông qua tiếng hát của Thanh Lan, Billie Shane, Cathy Huệ, Julie Quang, v.v… thật rộn rịp.

Một trong những ca khúc dịch nổi tiếng lúc ấy là Nỗi Đau Dịu Dàng, dịch từ Killing Me Softly với tiếng hát rền rỉ vang động của Roberta Flack, đã đến với thính giả Việt qua nhóm tam ca Thúy Hà Tú.  Ba giọng hát khá giống nhau quyện vào nhau một cách hoàn hảo đã tạo nên một phiên bản thật thích thú, khác hẳn với Roberta Flack mặc dù phần hòa âm được giữ khá giống nguyên tác.

Nỗi Đau Dịu Dàng lần này đã được hòa âm lại trong dạng ballad nhưng thật rộng rãi, thật atmospheric.  Trong không khí đó, tiếng hát của Anh Thi rất cô đọng, nhẹ nhàng, và đầy tâm sự.

Killing Me Softly đã được đưa lên KẻJazz cách đây khá lâu, vào năm 2018, dưới tựa bản Dịu Dàng Giết Chết Tôi

Lý do? Có thể bạn cho tôi là khó tính.  Thật vậy, trong ngôn ngữ Việt, đại từ nhân xưng rất là rắc rối vì nó xuất hiện dưới nhiều dạng khác nhau, ví dụ như nhân vật “tôi”, ta có thể dùng Tôi, Ta, Anh, Em, Con, v.v… hoặc nhiều khi chỉ hiểu ngầm.  Nhưng thật ra, mỗi chữ có một ít sắc thái dị biệt.  Anh, Em, ngoài ngôi thứ và giống đực cái, thường hàm ý một mối liên hệ gần gũi.  Tôi, thường có vẻ khách quan, xa cách, lạnh nhạt hơn, và hơn nữa, dùng chung cho cả hai giống.  Ta, mang ít nhiều tính tự sự, v.v…  Trong một bài nhạc, khi những chữ này được dùng lẫn lộn hay làm tôi hơi khựng lại, vì phải nghĩ thử ai là ai, rồi sau đó phải tự hỏi lý do gì đã khiến tác giả thay đổi đại từ.  Trong một ca khúc ngắn gọn, giống như một bài thơ hoặc truyện ngắn, từ ngữ thường cân nặng hơn. Trong NĐDD, tôi vẫn phân vân vì lý do gì LHH đã chuyển từ Em qua Tôi trong đoạn 2, và nhất là đoạn 3, mấy câu “Giờ đây ai hát thiên tình ca, khiến tôi thêm nhiều xa lạ. Lời ca âu yếm vỗ về em nhưng vẫn thấy xa thật xa”. Thoạt nghe tôi hơi thắc mắc về nhân vật “tôi” này liên hệ ra sao với “em”.

Nhưng đó chỉ là vì tôi khó tính thôi.

Bây giờ thì mời các bạn nghe tiếng hát của Anh Thi và ca khúc Nỗi Đau Dịu Dàng.

Nỗi Đau Dịu Dàng

Bóp nát sức sống em bằng tiếng ca
Bóp nát sức sống em qua điệu nhạc
Bằng lời dịu dàng anh giết em
Giết chết trái tim em bằng tiếng ca
Ru em trong u mê, và xót xa
Nhắm mắt với nỗi đau
Ngọt lịm dạ....

1.
Ngồi nghe anh hát thiên tình ca
Ngỡ như đất trời giao hòa
Và tai nghe thấy một rừng âm vang khúc hát dâng đời ta
Cỏ cây muôn loại đều hân hoan
Nhưng riêng em tưởng như anh...

2.
Rồi khi cơn sốt đun tình tôi
Bỗng theo cõi nhạc xa vời
Và anh lên tiếng gọi hồn em đang khóc bên con vực sâu
Hãy mau lên đường về về uyên uyến
Khi nghe thân xác nài van .....

3.
Giờ đây ai hát thiên tình ca
Khiến tôi thêm nhiều xa lạ
Lời ca âu yếm vỗ về em nhưng vẫn thấy xa thật xa
Thiếu anh khúc nhạc thành vô duyên
Tim em vẫn còn nghe.....

Killing Me Softly

Strumming my pain with his fingers
Singing my life with his words
Killing me softly with his song
Killing me softly with his song
Telling my whole life with his words
Killing me softly with his song

1.
I heard he sang a good song
I heard he had a style
And so I came to see him
to listen for a while
And there he was, this young boy
A stranger to my eyes

2.
I felt all flushed with fever
Embarrassed by the crowd
I felt he'd found my letters
And read each one out loud
I prayed that he would finish
But he just kept right on

3.
He sang as if he knew me
In all my dark despair
And then he looked right through me
As if I wasn't there
And he just kept on singing
Singing clear and strong

Anh Mãi Chờ Em

Nhạc: Michel Legrand
Lời:  Norman Gimbel
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Triệu Vinh
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: Phòng Thâu NTV
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Lúc tôi đọc những dòng chữ “If it takes forever, I will wait for you.  For a thousand summers, I will wait for you” cùng một lúc được nghe giai điệu mượt mà của Michel Legrand, tôi không thể nào cưỡng lại được lòng ham muốn dịch lời Việt cho ca khúc này.  Cả một ngàn mùa hè rực nắng, tôi sẽ chờ đợi.  Chữ nghĩa bật sáng, reo vui, mặc dù tình ý thật là rười rượi buồn.  Một lời van vỉ “Muôn lối đi trong cuộc đời, muôn lối nơi xa xôi, xin hãy tin cho anh rằng anh mãi yêu em thôi…”  

Tôi vẫn luôn cho rằng nhạc Michel Legrand thật là đẹp, nhưng mang nhiều tính bán cổ điển, và hầu như không có chút hơi jazz nào cả.  Nhưng những ca khúc của LeGrand vẫn đều đều xuất hiện trong những repertoire của các ca sĩ jazz thượng thặng.  Điều này vẫn làm tôi suy nghĩ nhiều về vấn đề quanh quẩn nhạc jazz.

Anh Mãi Chờ Em, phiên bản Việt của I Will Wait For You, KẻJazz đã đưa lên mạng từ năm 2016, trình bày theo dạng smooth jazz, rồi năm 2017 với tiếng hát của Hồ Đắc Anh Thi trong một bossa nova chậm rãi.  Năm nay, bất chợt, bạn lại hòa âm một phiên bản mới cho tiếng hát của Triệu Vinh, một giọng hát dày và đậm, một giọng hát thật chặc chẽ khít khao.  Đối với tôi, Triệu Vinh và Legrand là một kết hợp thật tuyệt vời.

Xin mời.

Anh Mãi Chờ Em

Cho đến khi cuối đời, cho hết thu mênh mông
Cho tuyết đông mịt mờ, anh vẫn luôn trông mong
Cho đến khi em (quay) về, cho đến khi bên em
Anh vì em, suốt đời anh sẽ chờ em

Muôn lối đi trong cuộc đời, muôn  lối nơi xa xôi.
Xin hãy tin anh rằng anh vẫn yêu em thôi
Trong trái tim anh còn nguyên ước mơ cho nhau
Anh chờ em suốt đời, cho dẫu ngàn sau

Thời gian hững hờ lặng trôi qua rồi từng phút từng giờ
Rồi khi gót mòn dừng chân bên đường đời lấm bụi mờ
Chợt nghe mơ hồ từ nơi xa nào lòng muốn quay về
Về đây, vòng tay ấm chờ mong

Muôn lối đi trong cuộc đời, muôn  lối nơi xa xôi
Xin hãy tin anh rằng anh vẫn yêu em thôi
Cho đến khi em (quay) về
Ta sẽ luôn bên nhau
Ta cùng nhau suốt đời chia xớt niềm yêu

I Will Wait for You

If it takes forever, I will wait for you
For a thousand Summers, I will wait for you
Till you're back beside me, till I'm holding you, 
Till I hear you sigh here, in my arms.

Anywhere you wander, anywhere you go
Every day remember how I love you so
In your heart believe what in my heart I know
That forevermore, I'll wait for you

The clock will tick away the hours, one-by-one
And then the time will come when all the waiting's done
The time when you return and find me here and run
Straight to my waiting arms. 

If it takes forever, I will wait for you
For a thousand Summers, I will wait for you.
'Till you're here beside me
'Till I'm touching you
And forevermore sharing your love