• Nguyên tác: Hát Không Dám Buồn
• Nhạc & lời: Ngu Yên
• Trình bày: Julie Quang
• Hòa âm & phối khí: Nguyễn Quang
• Graphics: Concept by MarcMarc
Ngu Yên: Người hát một mình thường là vì cảm thấy buồn. Nhất là hát thì thầm trong trí, còn mặt ngoài ngớ ngẩn, mắt nhìn xa xăm nhưng không thấy gì, trạng thái đó còn buồn hơn nữa.
Người nghệ sĩ thường xuyên có những ngày buồn như vậy. Buồn lơ là, không có lý do. Buồn trống rỗng. Buồn chán chường. “Nhiều khi trong tiếng cười là tiếng lạnh lùng từ vết thương.” Hóa ra, trong thâm tâm nghệ sĩ luôn có thương tích, dù đã thành sẹo, nhưng không bao giờ lành.
Mỗi khi vết sẹo sưng lên, đau nhức, thì buồn lại đến. Hơn ai hết, nghệ sĩ nhạy cảm với những chuyện đời mất mát, ly tan, chia lìa. Những mối buồn này trở thành nguồn sinh lực để tạo ra những bài thơ, bản nhạc, câu văn, hay bức họa …
Tôi viết ca khúc ngắn này trong một hôm buồn ngơ ngác như vậy. Và tôi muốn được cười hồn nhiên nắc nẻ như đứa trẻ bị cù vào nách. Ai cù?
Ca khúc viết xong. Ngồi hát một mình. Đàn một mình. Buồn cũng vậy mà không buồn cũng vậy. Trái tim đầy bóng mây. Ý nghĩ, “không dám đâu, buồn làm gì” thoáng qua. Tựa đề của bài hát thành hình.
• Nguyên tác: Đường Một Chiều
• Nhạc & lời: Ngu Yên
• Trình bày: Julie Quang
• Hòa âm & phối khí: Nguyễn Quang
• Graphics: Concept by MarcMarc
Ngu Yên: Tôi viết bản nhạc này trong khi lái xe từ Dallas về Houston vào một ngày xa lộ vắng vẻ. Lái xe đường dài, một mình, là lúc đầu óc phiêu lưu theo những ý nghĩ mắc mỏ mà thường ngày không có thời giờ để tìm tòi. Sau một lúc gạ gẫm với chuyện đời, chuyện tình, chuyện không vừa ý, thông thường, sẽ bắt gặp lời thơ, ý nhạc hoặc một cốt truyện bắt đầu thành hình. Hôm đó, tôi nghĩ về chiều một đường.
Đi làm xa, mỗi cuối tuần nôn nóng trở về nhà. Gặp lại vợ con, gặp lại bàn viết, gặp lại những quen thuộc và gặp lại mình. Những buổi chiều thứ sáu đó, chỉ một xa lộ. một hướng về, và một niềm vui lên men, phồng lớn, khi xe quanh vào đầu ngõ.
Để rồi, mỗi chiều Chủ nhật, chỉ một xa lộ, một hướng đi, một mệt mỏi thẳng đến Dallas. Ý nghĩ ‘chiều một đường’ gây một ít cảm giác khôi hài, pha một chút chua chát. Nghĩ đến việc tìm cơm kiếm áo luôn luôn là chuyện xa lạ. Mỗi người sinh ra đều có lý do, vai trò, và vị trí nào đó trong cuộc đời chung. Có người sinh ra để làm. Có người sinh ra để chơi. Tôi thuộc về hạng người vui chơi không bao giờ chán. Có người làm việc chuyên nghiệp, bắt họ chơi, họ không biết làm gì. Ngược lại, bắt người chơi làm việc, hầu hết có kết quả xấu, chưa kể lâm vào cảnh tán gia bại sản. Nếu không, người đó là một kẻ buồn muôn thuở. Cứ nhìn xung quanh đời, nếu thấy những ai thành công mà buồn nản thường xuyên, họ là những ngươi gốc chơi bị bắt đi làm.
Nếu đi học có bằng cấp, thì đi chơi cũng có đẳng cấp. Danh từ dân chơi bao gồm quá rộng rãi và quá nhiều người chơi chưa chuyên môn. Tài tử không phải là kẻ đóng phim, mà là người chơi có nghệ thuật. Người ta hay lầm ý nghĩa của tài tử. Đời nhà Minh, có một phụ nữ chuyên đời vui chơi, lấy tên là Thanh Tâm Tài Nhân (1521-1593). Thời đó, đàn ông chơi còn chết, huống chi đàn bà. Dĩ nhiên bà sinh lầm vị trí, vai trò và lý do. Nhưng danh từ tài nhân có thể thay thế cho tài tử. Tài nhân có ý nghĩa đơn giản là người sinh ra có tài vui chơi.
Miên man nghĩ đến phẩm chất vui chơi ngang với cấp bằng tiến sĩ, cảm thấy mình thật sự đã sống sai vị trí, đóng vai trò xa lạ để lãnh lương, trật bét, lý do đúng đắn để tôi hiện diện trong đời, không phải để làm việc. Bất chợt, trong khoảnh khắc cảm thương cho bản thân, ‘chiều một đường’ lộn ngược lại thành ‘đường một chiều’.
Đúng vậy: bị bắt bỏ vào thân xác. Bắt thân xác bỏ vào chuyến xe đời. Bắt chuyến xe chạy một chiều, dù hài lòng hay bất mãn. Hướng về một nơi nào không ai biết. Tất cả chỉ đoán chừng, đoán mò, rồi tranh cãi cho mình là đúng. Mệt chưa? Đường một chiều bắt tôi phải đi hoài, đi lên tục, đi dù không muốn. Tôi dừng xe lại bên lề, ký âm ca từ, không tìm ra được câu kết. Chỉ tội nghiệp vì đường một chiều của vợ phải song song với đường một chiều của tôi. “Khúc quanh nào lặng lẽ chia phôi.”
Mãi đến hơn một năm sau, khi du hí ở New Orlean, chợt thấy mình đứng ở góc phố như những nhạc sĩ đen trắng và xì đàn hát say sưa, mặc ai cho tiền hay không. Đúng rồi, lúc “mỏi mòn dừng chân hát nơi đây”. Tôi kết luận.
Đường một chiều tôi đi không trở về Qua bốn mùa, qua năm tháng lê thê Đường một chiều tôi đi qua phù vân Giấu con tim trong ánh trăng buồn
Chiều một đường tôi đi theo bước em Lòng gập ghềnh suy tư nỗi muộn phiền Nghe tiếng khóc trẻ thơ vừa chào đời Nghe lạ lùng như tiếng mưa rơi
Chiều một đường tôi đi theo bước người Quê quán nào mai nay sẽ dừng chân? Đường một chiều em không đi cùng tôi Khúc quanh nào lặng lẽ chia phôi
Bình minh lên trong hân hoan Tôi buồn một mình Hoàng hôn xuống trong hoang mang Tôi buồn một mình Rồi đêm tối trong lo âu Tôi buồn một mình Ngày một chiều. Giờ một chiều Tôi buồn một mình
Đường một chiều tôi đi không chờ ai Đường một chiều tôi đi vào tàn phai Lúc mỏi mòn, dừng chân hát nơi đây…
kejazz.today 