Nhạc & lời: Gordon Mills Lời Việt: Nguyễn Thảo Trình bày: Nguyễn Thảo Hòa âm & phối khí: Lê Vũ Ghi âm: ElevenSixteen Final mix: LeVuMusic Studio Photo & graphics: MarcMarc
NT: Trong những loại nhạc mà tôi được nghe trong thập niên đầu tiên định cư tại Mỹ, có lẽ giòng nhạc bluegrass đã gieo trong tôi ấn tượng mạnh mẽ nhất. Và cũng đồng thời điểm với những kỷ niệm êm đẹp nhất.
Dạo ấy, trong những ngày tháng ở cư xá cho sinh viên đại học, tôi và mấy người bạn vẫn thường lái xe thám hiểm vùng núi non Ozark gần đó, với những làng mạc tưởng chừng như đã bị bỏ quên bởi đời sống văn minh. Những cánh rừng cháy đỏ mùa thu. Những dãy núi phủ khói mây bàng bạc sớm chiều. Nơi đó, thi thoảng, tôi được nghe tiếng đàn banjo từ những hàng quán ban trưa. Tiếng đàn giây sắt trùng điệp nhưng nghe sao thấy thật u buồn như lời than thở. Những người bạn bảo tôi rằng loại nhạc bluegrass này rất thịnh hành trong vùng đồi núi từ Appalachians qua đến rặng Rocky, nhưng ít nghe thấy trong thị thành.
Gần đây, khi nghe một vài nhạc sĩ mà tôi rất thích, như Martin Simpson và Hayde Bluegrass Orchestra, bỗng nhiên tôi lại bị lôi cuốn bởi cái nét buồn buồn xa vắng của nó. Tìm về nguốn gốc thì tôi mới hiểu ra tại sao tôi vẫn cảm như vậy. Nhạc blues của người nô lệ đã len lỏi lên vùng núi Appalachians (có thể từ những người nô lệ bỏ trốn điền chủ tìm về phương bắc), rồi hòa nhập vào giòng nhạc folk và spiritual của dân bản xứ, và trưởng thành nhạc ra bluegrass. Không như bossa nova với bản chất kiêu kỳ, bluegrass vẫn hoàn nét mộc mạc, nặng về dân ca. Có lẽ những rặng núi trùng điệp đã cách ly giòng nhạc này trong bao nhiêu năm tháng qua nên vẫn còn giữ nguyên cái độc đáo của nó.
LV: Bluegrass không phải là loại nhạc tôi nghe. Theo tôi thì loại nhạc này tương tự như nhạc vọng cổ của Việt Nam với cách hát kiểu folksy và âm vận đặc thù của địa phương. Những nhạc cụ của bluegrass có nhiều thứ phổ thông trong nhạc dân ca của người Mỹ vùng Appalachian như steel guitar, banjo, mandolin, fiddle… Tôi không xử dụng những nhạc cụ này, nhất là banjo là một loại đàn rất American mà tôi rất thích nhưng tôi nghĩ là khó học. Thêm nữa là cách hát với giọng twang của ca sĩ bluegrass đặc thù thì tôi cũng chịu thua. Bởi thế nên với loại nhạc này tôi chỉ dám “kính nhi viễn chi”. Cho đến hôm nay…
NT: Tôi đoán là đa số ca sĩ bluegrass xuất thân từ những vùng “country” nên cách phát âm của họ có nét đặc thù “twangy”. Nhưng thật ra, có nhiều ca sĩ hiện đại, vì không phải là dân bản xứ, nên họ phát âm rất “bình thường”, và có lẽ vì thế mà không thấy “cải lương” như bạn nói.
Khi tôi bàn bạc với bạn về nhạc bluegrass, tôi cũng không nghĩ là bạn sẽ đưa loại nhạc này vào KẻJazz một cách nhanh chóng như vậy. Chỉ một tuần sau, tôi nhận được hòa âm nháp của bài The Rose, là một bài nhạc tôi đã từng hát theo thể pop với màu sắc của gospel. Lần này, Nụ Hồng đã trở thành một loại hymn, một loại thánh ca, cho tình yêu, dù chỉ mang một hơi thở nhẹ của bluegrass, đủ để nối dài thêm tuần lễ Valentine.
LV: Tôi dùng tiếng fiddle làm nhạc dẫn để tạo nên không khí của bluegrass. Còn tạo nên tiếng banjo thì hơi mất thì giờ chút. May nhờ vào kho tàng “virtual instruments” vĩ đại trên mạng nên cuối cùng cũng moi ra được tiếng banjo để đánh cho thêm chút dáng vẻ bluegrass.
NT: Hy vọng trong tương lai, bạn bè của KẻJazz sẽ được thưởng thức thêm loại nhạc này qua những hòa âm mới lạ của bạn.
Nụ HồngNgười hay nói, yêu giống như sóng sông Dập vùi sậy lau yếu đuối Người hay nói, yêu giống như lưỡi dao Cắt hồn mình thêm rướm máu Và cũng nói, yêu giống cơn khát thèm Bức rức trong tim không ngừng Mà tôi thấy yêu giống như hoa thơm Và hạt mầm là em tặng đời Là con tim sợ hãi những nát tan Nên chưa bao giờ lên tiếng hát Là đêm tối sợ phút giây tan mơ Nên ngại ngần không chớp mắt Là kiếp sống lo lắng những mất còn Nên không dám sớt chia vui buồn Hồn yếu đuối sợ nỗi chết khôn nguôi Nên chưa từng dám sống một lần Rồi đêm đến, khi thấy sao cô đơn Nên đường dài thêm hun hút Mà tình yêu sao thấy như riêng trao Cho người luôn may mắn Thì hãy nhớ trong đông tuyết buốt lạnh Khi băng giá lấp che cây cành Một mầm non chờ ánh nắng xuân tươi Sẽ dâng đời nụ hoa tuyệt vời
The Rose Some say love, it is a river That drowns the tender reed Some say love, it is a razor That leaves your soul to bleed Some say love, it is a hunger An endless aching need I say love, it is a flower And you, its only seed It's the heart afraid of breaking That never learns to dance It's the dream afraid of waking That never takes the chance It's the one who won't be taking Who cannot seem to give And the soul afraid of dying That never learns to live When the night has been too lonely And the road has been too long And you think that love is only For the lucky and the strong Just remember in the winter Far beneath the bitter snows Lies the seed, that with the sun's love In the spring becomes the rose
