Cánh Buồm Xa Xưa

Nhạc & lời: Sebastián Iradier
Lời Việt: Từ Vũ
Trình bày: Châu Hạnh
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: Hoàng Phúc Studio
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Có một giai thoại về thi sĩ ngày xưa bên Tàu làm thơ rồi thả trôi sông.  Tôi đoán vào thời buổi đó, thi sĩ chắc không sống nhờ vào những bài thơ mình viết ra, nên chuyện tác quyền chẳng đem đến lợi lộc gì, mang thả trôi sông đôi lúc có lợi hơn, ít ra về mặt… public relation.

Thời này, bản quyền đã được bảo vệ bởi luật pháp.  Nhưng không vì vậy mà tác phẩm không bị “cầm nhầm” hoặc lộn tên (bởi nhà in?).  Nhiều bài nhạc đã bị phanh phui bởi báo chí, dân mạng hoặc ngay chính tác giả, nhưng rồi tất cả nhanh chóng đi vào quên lãng.  Chứng cớ tuy được lưu trữ nhưng vẫn vùi dần trên Google

Đó là sau khi Google xuất hiện.  Thời trước thì… thôi đành vậy.

Tìm tác giả của một bài nhạc Việt xưa đôi lúc giống như mò kim.  Tuy vậy, khi tôi ráng coi thử ai đã dịch nhạc phẩm Cánh Buồm Xa Xưa này, thì có được 3 tên: nhạc sĩ Phạm Duy, ca sĩ Duy Quang và nhạc sĩ Từ Vũ.  Dựa trên thời điểm bài hát này xuất hiện ở VN, ta có thể bỏ ngay tên Duy Quang.  Còn lại Từ Vũ và Phạm Duy, mỗi người được 50 phần trăm.  Cô Trần Lê Túy-Phượng của Dotchuoinon.com có viết một trang blog rất dài nói về tiểu sử tác giả Sebastián Iradier cũng như bài hát La Paloma này.  Tuy không minh chứng, nhưng cô hùng hồn khẳng định nhạc sĩ Phạm Duy đã đặt tựa Cánh Buồm Xa Xưa, hoặc Cánh Buồm Xưa cho bản dịch của ông   Những trang mạng khác (Vanthonhactrieuchau.blogspot.com, vodoanmy.com) đều ghi nhận Phạm Duy là dịch giả.  Tìm qua một trang khác, Minh Ngọc của T.Vấn & Bạn Hữu (t-van.net) đưa lên mạng hình ảnh của bài nhạc do nhà xuất bản Hoa-Thủy-Tiên phát hành vào 16 tháng 4 năm 1957.  Bên trong ghi rõ nhạc: Ngoại Quốc, lời: Từ Vũ.

Dựa trên bốn tấm jpeg của nhạc bản này (bạn có thể bấm vào link bên dưới để xem bản PDF) , tôi phải công bố: dịch giả là chính nhạc sĩ Từ Vũ.

Cánh Buồm Xa Xưa

Vi vu đồi thông reo xao xác lá chiều nay thu về 
Em ơi, cánh buồm xa ngày xưa còn vương bao nhiêu lời thề 
Xa xa, đàn chim uyên dang cánh giữa trời mây tung hoành 
Sương lam lắng chìm trong hoàng hôn khi tâm tư tan tành

Thuyền ai đang lênh đênh vượt sóng biếc cho tan vơi cơn sầu 
Ai đang đắm đuối trên lưng muôn con sóng xanh bạc đầu 
Biệt ly sao chua cay làm mắt ướt, tóc xanh nay phai màu 
Nhớ mãi, nhớ mãi, ôi môi em cười khi bến xa con tàu 

Yêu em qua chuỗi ngày thơ 
Mà giờ lòng còn vương thương nhớ 
Nhớ người xưa chiều nay mình ta bao ước mơ 
Niềm riêng se sắt bên lòng  
Thu ơi, gieo mấy lần qua 
Để lòng người tàn theo năm tháng 
Ý thu như trách sao lòng người mau lãng quên 
Chiều nay thu vẫn mơ màng

La Paloma

Cuando salí de la habana, válgame dios
Nadie me ha visto salir sino fuí yo
Y una linda guachinanga como una flor
Se vino detrás de mí, que si señor

Si a tu ventana llega una paloma
Trátala con cariño que es mi persona
Cuéntale tus amores bien de mi vida
Corónala de flores que es cosa mía
Ay chinita que si, ay que dame tu amor
Ay que vente conmigo chinita
A donde vivo yo
Y una linda guachinanga como una flor
Se vino detrás de mí, que si señor

Si a tu ventana llega una paloma
Trátala con cariño que es mi persona
Cuéntale tus amores bien de mi vida
Corónala de flores que es cosa mía
Ay chinita que si, ay que dame tu amor
Ay que vente conmigo chinita
A donde vivo yo

Khúc Trăng

Nhạc: Glenn Miller
Lời: Mitchell Parish
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Châu Hạnh
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Ghi âm: Phù Đổng Studio (Toronto)
Final mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT: Xin nói một chút về tiểu sử của ca khúc này. Glenn Miller, một nhạc sĩ kèn trombone, viết bài nhạc này vào năm 1935 và được Eddie Heyman viết lời, đặt tựa là As I Lay Me Down to Weep (Khi Tôi Nằm Khóc). GM không ghi âm, không phát hành ca khúc này, nhưng vẫn dùng giai điệu trong chương trình radio của ông năm 1938. Năm sau, hãng Robbins Music mua lại bản quyền của giai điệu và nhờ Mitchell Parish viết lời, đặt tựa là Wind in the Tree (Gió Thoảng Trên Cành).

Năm 1939 Miller Band dự định ghi âm đĩa nhựa bài Sunrise Serenade của Frankie Carle. Hãng thâu đề nghị MP đổi lời cho Wind in the Tree, và đặt lại tên là Moonlight Serenade để thâu cho mặt B. Tuy Moonlight Serenade chỉ được ghi âm và phát hành trong dạng hòa nhạc, bài nhạc này đã nổi bật và trở thành bài nhạc tủ của ban Miller Band.

Châu Hạnh đề nghị tôi dịch ca khúc này vì cô rất yêu mến nét đẹp nhẹ nhàng lãng mạn. Mà lãng mạn thật; nghe cứ như Roméo đang hát “dụ” Juliette ra chơi với chàng.

Khúc Trăng page

Trời đêm, anh đứng chờ
  bên trước thềm.  Trăng sáng ngời làm lời ca thêm
  nhung nhớ.  Anh sẽ chờ
Cho đến ngày em nói lời yêu anh suốt đời,
Ngày chớm hè, bao cánh hồng cùng dâng em khúc hát đêm.

Trời sao lấp lánh vì
  cơn gió nồng phơ phất làm anh như say mơ.
Em yêu, có biết rằng
Đôi mắt huyền mê đắm nhìn anh như nói thầm
Em sẽ cùng anh hát lời tình ca đêm ấy chất ngất.

Dìu nhau đi về chốn bát ngát
  hương yêu, chìm trong mê đắm.
Chỉ riêng đôi ta, trời đất vắng ngắt.
Gió đêm hiu hiu về, ngỡ đôi môi kề

Đừng để anh mãi chờ.
Hãy đến cùng anh với nhiều niềm yêu mê say.
Giờ đây, bên trước thềm,
Dưới ánh trăng, anh hát bài ca yêu dấu này. 
Anh gửi kèm theo giấc mộng về em, câu hát dưới trăng.
Moonlight Serenade

I stand at your gate
And the song that I sing is of moonlight
I stand and I wait
For the touch of your hand in the June night
The roses are sighing a moonlight serenade

The stars are aglow
And tonight how their light sets me dreaming
My love, do you know
That your eyes are like stars brightly beaming?
I bring you, and I sing you a moonlight serenade

Let us stray 'til break of day
In love's valley of dreams
Just you and I, a summer sky,
A heavenly breeze, kissin' the trees

So don't let me wait
Come to me tenderly in the June night
I stand at your gate
And I sing you a song in the moonlight
A love song, my darling, a moonlight serenade.
%d bloggers like this: