• Nguyên tác: La Paloma • Nhạc & lời: Sebastián Iradier • Lời Việt: Từ Vũ • Trình bày: Châu Hạnh • Hòa âm & phối khí: Lê Vũ • Ghi âm: Hoàng Phúc Studio • Final mix: LeVuMusic Studio • Photo & graphics: MarcMarc
NT: Có một giai thoại về thi sĩ ngày xưa bên Tàu làm thơ rồi thả trôi sông. Tôi đoán vào thời buổi đó, thi sĩ chắc không sống nhờ vào những bài thơ mình viết ra, nên chuyện tác quyền chẳng đem đến lợi lộc gì, mang thả trôi sông đôi lúc có lợi hơn, ít ra về mặt… public relation.
Thời này, bản quyền đã được bảo vệ bởi luật pháp. Nhưng không vì vậy mà tác phẩm không bị “cầm nhầm” hoặc lộn tên (bởi nhà in?). Nhiều bài nhạc đã bị phanh phui bởi báo chí, dân mạng hoặc ngay chính tác giả, nhưng rồi tất cả nhanh chóng đi vào quên lãng. Chứng cớ tuy được lưu trữ nhưng vẫn vùi dần trên Google
Đó là sau khi Google xuất hiện. Thời trước thì… thôi đành vậy.
Tìm tác giả của một bài nhạc Việt xưa đôi lúc giống như mò kim. Tuy vậy, khi tôi ráng coi thử ai đã dịch nhạc phẩm Cánh Buồm Xa Xưa này, thì có được 3 tên: nhạc sĩ Phạm Duy, ca sĩ Duy Quang và nhạc sĩ Từ Vũ. Dựa trên thời điểm bài hát này xuất hiện ở VN, ta có thể bỏ ngay tên Duy Quang. Còn lại Từ Vũ và Phạm Duy, mỗi người được 50 phần trăm. Cô Trần Lê Túy-Phượng của Dotchuoinon.com có viết một trang blog rất dài nói về tiểu sử tác giả Sebastián Iradier cũng như bài hát La Paloma này. Tuy không minh chứng, nhưng cô hùng hồn khẳng định nhạc sĩ Phạm Duy đã đặt tựa Cánh Buồm Xa Xưa, hoặc Cánh Buồm Xưa cho bản dịch của ông Những trang mạng khác (Vanthonhactrieuchau.blogspot.com, vodoanmy.com) đều ghi nhận Phạm Duy là dịch giả. Tìm qua một trang khác, Minh Ngọc của T.Vấn & Bạn Hữu (t-van.net) đưa lên mạng hình ảnh của bài nhạc do nhà xuất bản Hoa-Thủy-Tiên phát hành vào 16 tháng 4 năm 1957. Bên trong ghi rõ nhạc: Ngoại Quốc, lời: Từ Vũ.
Dựa trên bốn tấm jpeg của nhạc bản này (bạn có thể bấm vào link bên dưới để xem bản PDF) , tôi phải công bố: dịch giả là chính nhạc sĩ Từ Vũ.
Vi vu đồi thông reo xao xác lá chiều nay thu về Em ơi, cánh buồm xa ngày xưa còn vương bao nhiêu lời thề Xa xa, đàn chim uyên dang cánh giữa trời mây tung hoành Sương lam lắng chìm trong hoàng hôn khi tâm tư tan tành Thuyền ai đang lênh đênh vượt sóng biếc cho tan vơi cơn sầu Ai đang đắm đuối trên lưng muôn con sóng xanh bạc đầu Biệt ly sao chua cay làm mắt ướt, tóc xanh nay phai màu Nhớ mãi, nhớ mãi, ôi môi em cười khi bến xa con tàu Yêu em qua chuỗi ngày thơ Mà giờ lòng còn vương thương nhớ Nhớ người xưa chiều nay mình ta bao ước mơ Niềm riêng se sắt bên lòng Thu ơi, gieo mấy lần qua Để lòng người tàn theo năm tháng Ý thu như trách sao lòng người mau lãng quên Chiều nay thu vẫn mơ màng
La Paloma
Cuando salí de la habana, válgame dios Nadie me ha visto salir sino fuí yo Y una linda guachinanga como una flor Se vino detrás de mí, que si señor Si a tu ventana llega una paloma Trátala con cariño que es mi persona Cuéntale tus amores bien de mi vida Corónala de flores que es cosa mía Ay chinita que si, ay que dame tu amor Ay que vente conmigo chinita A donde vivo yo Y una linda guachinanga como una flor Se vino detrás de mí, que si señor Si a tu ventana llega una paloma Trátala con cariño que es mi persona Cuéntale tus amores bien de mi vida Corónala de flores que es cosa mía Ay chinita que si, ay que dame tu amor Ay que vente conmigo chinita A donde vivo yo