Đâu Mắc Mớ Gì

• Nguyên tác: Why Should I Care?
• Nhạc & lời: Clint Eastwood, Linda Thompson, Carole Bayer-Sager
• Lời Việt: Nguyễn Thảo
• Trình bày: Lê Vũ
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm & final mix: LeVuMusic Studio
• Nghệ thuật sắp đặt The Horse Problem của Claudia Fontes (detail)
• Photo & graphics: MarcMarc

NT:  Tôi nhớ thời mới đặt chân lên đất nước này, năm 1975, tôi thấy xứ Mỹ thật văn minh.  Trong nhà trang bị nhiều máy móc chưa hề biết, máy lạnh ướp cả không gian tĩnh mịch dù ngoài đường xe cộ vẫn nườm nượp.

Đến thời học lớp Fortran, đứng xếp hàng để leo lên một giàn máy chỉ để gõ lóc cóc mấy cái punched card.  Sau đó khệ nệ khiêng cả cái hộp đến một cái máy khủng long khác để cho chạy program.  Đến khi nhận được tờ output, thấy lỗi, thì lại phải xếp hàng lại từ đầu.  Làm một bài tập mất cả vài đêm trắng.  Nhưng vẫn thật… technologically forward, thật tân tiến.

Khoảng mươi năm sau đó, phong trào điện thoại di động xuất hiện.  Đi vào quán phở, lác đác vài đại gia nghênh ngang bước vào, đặt cái điện thoại đen đủi to đùng lên bàn ăn trước khi búng tay gọi bồi bàn.

Rồi sau đó, những phát minh điện tử ào ạt xuất hiện.  Từ cái Apple computer vuông vức như cái thùng cho đến lap top, từ DOS cho đến Windows, điện thoại gấp cho đến phone thông minh… văn minh tới tấp tấn công đời sống trong khi văn hóa vẫn tà tà như đang mê ngủ.

Bây giờ, khoa học đã bước qua một ngạch mới: AI, artificial intelligence, thông minh nhân tạo.  Máy móc đã đánh cắp mẫu giọng nói, cắt ráp hình ảnh, ghép phim, và tự đặt chuyện mà không còn cần nhiều hướng dẫn từ con người.  Chúng một mình tự học hỏi lấy.  Một ca khúc gần đây xuất hiện trên Youtube hoàn toàn là sản phẩm của AI, dùng giọng hát của Drake và The Weeknd, trình bày một ca khúc viết bởi AI, hòa âm bởi AI dựa trên mẫu mã của nhóm nhạc sĩ này.  Một ca khúc mang một tựa đề thật ăn khách: Heart on My Sleeve. Video này đã bị lấy xuống vì vi phạm “bản quyền” mặc dù cho đến hôm nay, vấn đề bản quyền và AI vẫn còn rất mù mờ. Nhưng tôi có thể tưởng tượng trong tương lai rất gần, AI sẽ tổng hợp những đặc điểm hay nhất của những giọng hát hàng đầu, những giai điệu mà đa số được mọi người yêu thích, những phối âm làm khích động người nghe, rồi tung ra hàng loạt ca khúc mới mà không còn cần đến một nghệ sĩ nào.

Có nghĩa là chúng ta sẽ bi bắt cóc bởi AI, bởi chính sản phẩm của chúng ta.

Chúng ta sẽ trở thành nô lệ của AI.

Và chúng ta sẽ tự phế thải.

Đến đây, có lẽ bạn muốn hỏi tôi: Nãy giờ nói vậy thì có ăn nhậu gì tới bài nhạc hôm nay?

Trả lời: Đó là ví dụ của chùm chữ “Đâu Mắc Mớ Gì”… vì nó không dính dáng gì đến bài hát này cả.

Đâu Mắc Mớ Gì

Còn gì trong đời nhau khi cuộc tình đau?
Phải vì anh sao không như em thầm mơ?
Thật lòng anh mong muốn ta gần nhau
Giờ mắc mớ gì đâu?

Rồi người trong tương lai, có hơn gì không?
Kề bên em, nào có tin em được không?
Rồi sau cơn mê, còn thấy em bên cạnh?
Nhưng đâu mắc mớ gì

Một người luôn quay lưng đi giây phút từ ly
Người kia, sao vẫn luôn ngồi yên
Trò yêu đương đâu ai mong thắng thua gì
Đâu biết nói gì

Giờ này em cô đơn trong đêm tối quạnh hiu
Cầm trong tay trái tim anh vụn tan
Lời thề xưa lơ lửng như vẫn nơi này
Nhưng đâu mắc mớ gì
Giờ đâu biết nói gì

Why Should I Care?

Was there something more I could have done?
Or was I not meant to be the one?
Where's the life I thought we would share?
And should I care?

And will someone else get more of you?
Will he go to sleep more sure of you?
Will he wake up knowing you're still there?
And why should I care?

There's always one to turn and walk away,
And one who just wants to stay.
But who said that love is always fair?
And why should I care?

Should I leave you alone here in the dark,
Holding my broken heart?
While a promise still hangs in the air
And why should I care?

Đâu Mắc Mớ Gì

Nhạc & lời: Clint Eastwood,
Linda Thompson, Carole Bayer-Sager
Lời Việt: Nguyễn Thảo
Trình bày: Nguyễn Thảo
Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
Phòng thâu: ElevenSixteen
Final Mix: LeVuMusic Studio
Photo & graphics: MarcMarc

NT: Tôi rất ngạc nhiên khi biết ca khúc Why Should I Care? này đã được viết bởi một tài tử cao bồi, rất nổi tiếng trong vai Dirty Harry, là ông Clint Eastwood. Được biết thêm là sau bao nhiêu năm đóng phim, ông đã trở thành một nhà đạo diễn tài ba với nhiều thể loại phim khác nhau. Một cuốn phim của ông mà tôi rất thích là The Bridges of Madison County dựa trên cuốn tiểu thuyết của Robert James Waller. Rồi tìm hiểu thêm, tôi được biết ông rất yêu thích nhạc jazz và đã tự học chơi jazz piano, tuy không thành công đến mức trình diễn. Ông đã viết nhiều nhạc phim, mà một trong những bài nhạc đó mà ca khúc này do Diana Krall hát trong phim True Crime.

LV: Tôi cũng rất ngạc nhiên như bạn khi biết được nhạc phẩm này do Clint Eastwood viết. Nét nhạc nhẹ nhàng trữ tình thật làm cho người nghe ngưỡng mộ nhân vật điện ảnh nổi tiếng này. Cách chuyển hợp âm tài tình của ông đã làm cho tôi mê ngay khi nghe bài này lần đầu.

NT: Qua ca khúc này, tôi chợt nghĩ, điều cần thiết trong nhạc jazz là sự thật. Cảm xúc thật. Lời lẽ thật. Nhưng ngôn ngữ trong nhạc Việt Nam thì lại rất hạn hẹp gò bó trong những mỹ từ theo trường phái cổ điển mà không dứt ra được. Có lẽ vì ta có khuynh hướng bảo thủ chăng? Hoặc trình độ thẩm mỹ thiếu rộng rãi, hoặc ta thiếu can đảm vì vẫn lo sợ làm phật lòng người nghe? Anh Ngu Yên có lần bảo tôi, vai trò kẻ cầm đuốc soi đường thường rất cô độc, thường bị dè bỉu chê bai, bị đả kích đè bẹp, một cách thiếu xây dựng, chỉ vì con người thường sợ hãi trước những đổi thay, những mới lạ.
Tôi nhận thấy nhiều từ ngữ “thiếu lãng mạn” đã xuất hiện đầy trong thi ca Việt Nam hiện nay. Nhưng hầu như trong ca từ, tôi không thấy bao nhiêu chữ mới, và ngay cả cách hành văn mới cũng vậy. Có thể bạn sẽ không đồng ý với tôi về điểm này. Nhưng để tôi hỏi bạn: nếu bạn thấy cách hòa âm thường nghe là quá cũ, và bạn muốn tạo dựng những phong cách mới qua hòa âm cho nhạc, thì làm mới chữ nghĩa cũng chỉ là một trong những điều chúng ta mong muốn để đổi mới và làm cho âm nhạc Việt thêm giàu có, phải không?

LV: Tôi, cũng như bạn, luôn vắt óc tìm tòi những mới lạ để thỏa mãn “thú tính” muốn vượt thoát của mình. Vì thế tôi hiểu tại sao bạn có khuynh hướng muốn dùng những từ ngữ mới lạ cho lời nhạc của bạn. Tôi luôn đồng ý với bạn về việc mang những mới lạ vào việc chúng ta làm; tuy nhiên đó cũng không có nghĩa là tôi luôn lúc nào cũng “đồng cảm” với những ngôn từ bạn xử dụng. Dĩ nhiên tôi biết chắc bạn, cũng như nhiều người nghe, không phải lúc nào cũng “đồng cảm” và thưởng thức cách tôi hòa nhạc. Tôi luôn chấp nhận điều đó và tôi cũng chẳng thắc mắc gì. Tôi cho rằng sức thuyết phục của những gì tôi và bạn làm nằm trong sự thủy chung bền bỉ của xác tín của mình. Đổi mới cần thời gian. Thời gian sẽ trả lời cho chúng ta biết. Hãy cứ làm những gì ta tin vào. Thế thôi. “Mắc mớ gì” mà lo!

Đâu Mắc Mớ Gì

Còn gì hơn cho nhau sau cuộc tình đau?
Hoặc vì anh không như em đã thầm mơ?
Cuộc đời kia ta luôn mong cho muôn ngàn sau
Giờ mắc mớ gì đâu?

Rồi người trong tương lai có hơn gì không?
Nằm kề bên em nhưng có tin em được không?
Rồi khi sau cơn mơ, còn có em bên cạnh?
Nhưng đâu mắc mớ gì!

Một người luôn quay lưng đi giây phút từ ly
Còn người kia sao vẫn luôn ngồi im
Trò yêu đương đâu ai mong thắng thua gì
Mà đâu mắc mớ gì.

Giờ này em cô đơn trong bóng tối quạnh hiu
Cầm trong tay trái tim anh vụn tan
Lời thề xưa lơ lửng như vẫn quanh đây
Nhưng đâu mắc mớ gì?

Why Should I Care?

Was there something more I could have done?
Or was I not meant to be the one?
Where's the life I thought we would share?
And should I care?

And will someone else get more of you?
Will he go to sleep more sure of you?
Will he wake up knowing you're still there?
And why should I care?

There's always one to turn and walk away,
And one who just wants to stay.
But who said that love is always fair?
And why should I care?

Should I leave you alone here in the dark,
Holding my broken heart?
While a promise still hangs in the air
And why should I care?