Giây Phút Êm Đềm

• Nguyên tác: A Time for Us (nhạc phim Romeo & Juliet)
• Nhạc: Nino Rota
• Lời: Lawrence Kusik & Edward Snyder
• Lời Việt: Phạm Duy
• Trình bày: Đại Quỳnh
• Hòa âm & phối khí: Lê Vũ
• Ghi âm: Fiori Studio
• Final mix: LeVuMusic Studio
• Graphics: Concept by MarcMarc

NT: Tôi vẫn nhớ lần đầu xem phim Romeo và Juliet, lúc đó tôi khoảng 13 tuổi, cái tuổi thẩn thẩn thờ thờ, dở dở ương ương, với một cái đầu u mù mộng mị,  Romeo-Juliet, như tôi và lũ bạn vẫn gọi, đã trở thành một loại kinh thánh về tình yêu.  Ở cái tuổi đó, cảnh Leonard Whiting tỏ tình với Olivia Hussey trong vườn nhà, cảnh chàng trần truồng nằm ngủ bên nàng, cũng như vào giây phút cuối của đôi tình nhân trong hầm tối, đã gieo ấn tượng thật choáng váng trong tôi. 

Và ca khúc của nhạc phim được trình bày bởi Glen Weston: What is a Youth? đã làm tôi chơi vơi trong những xúc cảm thật lạ lẫm.

Sau này, tôi lại được nghe A Time for Us với tiếng hát ấm áp của Andy Williams.  Nhưng ủa, sao lạ vậy kìa?  Giai điệu của phần điệp khúc của A Time for Us chẳng giống gì bài nhạc tôi đã nghe trong phim.

Tìm hiểu qua Wiki vẫn không giải thích được gì hơn.  Phần nhạc được viết bởi nhạc sĩ Nino Rota vào tháng Mười năm 1968.  Trong phim, lời ca của What is a Youth? được viết bởi Eugene Walter vào cùng thời gian này.  Một năm sau, không rõ vì lý do gì, A Time for Us xuất hiện với lời ca mới của Eddie Snyder và Larry Kusik, tuy cùng giai điệu, nhưng khác ở phần điệp khúc.  Trang Wiki chỉ viết: điệp khúc khác vì ca từ khác. Chẳng lẽ nhạc sĩ Rota đã viết lại giai điệu chỉ vì Eddie và Larry viết lời khác?

Chỉ trong một bài viết đăng ở trang mạng LFQ.salisbury.edu mới nhắc đến phần nhạc sĩ Henry Mancini đã hòa âm lại ca khúc này vào năm 1969, và đã quyết định loại bỏ đoạn điệp khúc của Nino Rota vì nó quá dài và quá cổ điển (pavane của thế kỷ 16).  Thay vào đó, ông đã viết lại đoạn điệp khúc ngắn gọn hơn, như ta biết qua ca khúc A Time for Us.  Eddie và Larry đã dựa vào phiên bản hòa âm này.

Cover (lại nhạc cover) là một phản hồi một tác phẩm của một nghệ sĩ khác, chuyển đạt bằng cách đặt những đặc điểm của nguyên tác vào khung cảnh mới.  Một trong những điều kiện là phải làm thế nào để người thưởng lãm vẫn có thể nhận ra được nguyên bản, nhưng cùng một lúc, cũng nhận ra cái dị biệt của bản cover.  Lẽ dĩ nhiên, đó cũng chỉ là một điều lệ lỏng lẻo được một số người tuân theo, vậy thôi.  Ở đây, rõ ràng là bản cover A Time for Us đã ăn đứt nguyên tác trên nhiều diện.

Và như thế, một bản nhạc dịch cũng chỉ là một bản cover, nhất là khi được chuyển qua tiếng Việt là một thanh ngữ, không ít thì nhiều sẽ có những dị biệt về cả giai điệu lẫn ca từ.

Ở Việt Nam, ca khúc A Time for Us này được Xuân Vinh chuyển thành Tình Sử Romeo và Juliet, được biết nhiều qua tiếng hát của Thanh Lan trước năm 1975.  Phạm Duy cũng đã viết lời trong bản Giây Phút Êm Đềm mà lần này tôi mới được nghe lần đầu qua tiếng hát của Đại Quỳnh.

LV: Lần đầu nghe Đại Quỳnh hát tôi đã nghĩ đến nhạc phẩm A Time For Us này. Phong thái cổ điển trong cách trình bày của anh rất phù hợp với nét nhạc xa xưa của bài. Thế nhưng khi dàn dựng bài tôi vẫn cố tình làm cho khác đi nguyên bản đã nghe từ trước nay trong nhịp phách 3/4 chậm. Tôi cho rằng chuyển qua 4/4 để đổi cách bỏ câu (phrasing) là một lựa chọn hợp lý nhất. Tìm tòi trên mạng tôi cũng thấy có một vài cover của bài đã được chuyển qua 4/4. Tôi mừng là đã cũng có người đồng quan điểm với mình.

Có thể nói là hòa âm cho Giây Phút Êm Đềm mang tính cách nửa cổ điển, nửa hiện đại với sắc thái nhạc pop. Một hài hòa giữa quá khứ và hiện thực. Mong rằng Đại Quỳnh trong Giây Phút Êm Đềm cũng sẽ thuyết phục được người nghe với tâm tình đó.

Giây Phút Êm Đềm

Giây phút êm đềm
Tình yêu nở hoa
Lắng nghe cùng ta
Trái tim muôn đời
Với mối tình say đắm

Ngây ngất cao vời
Nụ hôn thần tiên
Tình sáng ngợi
Người hãy mau ta cùng hát
Khúc ca tình yêu

Tình hỡi về đây
Ta sẽ có nhau
Nghìn thu nào phai
Ta mãi còn nhau

Giây phút êm đềm
Lệ giăng bờ mi
Đắng cay còn không?
Xót xa tâm hồn
Đã qua rồi giông tố

Ta giữ lâu dài
Đừng cho nhạt phai
Một mối tình
Người hỡi trăm năm còn nhớ
Giấc mơ nào phai

A Time for Us

A time for us some day there'll be
When chains are torn by courage born of a love that's free

A time when dreams so long denied
Can flourish as we unveil the love we now must hide

A time for us at last to see
A life worthwhile for you and me

And with our love through tears and thorns
We will endure as we pass surely through every storm

A time for us, some day there'll be a new world
A world of shining hope for you and me

Leave a comment