• Nguyên tác: Rainbow Sleeves • Nhạc & lời: Tom Waits • Lời Việt: Nguyễn Thảo • Trình bày: Nguyễn Thảo • Hòa âm & phối khí: Lê Vũ • Ghi âm: ElevenSixteen • Final mix: LeVuMusic Studio • Graphics: Concept by MarcMarc
NT: Thần thoại Hy Lạp kể chuyện về chàng trai trẻ Icarus. Cha của chàng, Daedalus, là người xây ra mê ngục Labyrinth dưới chế độ của vua Minos. Khi kẻ thù của Minos là vua của Athen vượt thoát, Minos nghi là Daedalus đã giúp nên đem cả hai cha con giam vào nơi này. Biết mình sẽ không thoát được cái chết, Daedalus đã tạo nên đôi cánh cho con trai làm bằng lông chim và sáp ong. Trước khi rời khỏi ngục, ông căn dặn Icarus đừng bay quá thấp vì nước biển sẽ làm ướt lông, nhưng cũng không bay quá cao vì mặt trời sẽ làm chảy sáp.
Chàng Icarus trẻ tuổi tung cánh bay đi. Cảm giác tự do đã làm hồn anh ta thăng hoa bay bổng cùng đôi cánh. Anh ta bay, bay lên, bay lên mãi…
Tôi không hiểu, trong cái chết của anh ta, có biểu tượng gì thật đẹp, thật lộng lẫy. Đôi cánh chăng? Tự do chăng? Niềm đam mê bất chấp cả cái chết?
Có phải con người bẩm sinh vẫn luôn đam mê và thèm khát tự do, một tự do tuyệt đối. Chỉ khi nào tìm thấy thì ta mới thực sự sống trọn vẹn. Và chính sự thèm khát ấy đã cho ta thêm can đảm để tìm đến với tự do.
Icarus đã tìm thấy tự do, và đã sống những giây phút đam mê sung sướng nhất, hầu như muốn vượt ra ngoài cả số phận.
Trong thần thoại Hy Lạp luôn luôn có những vị thần ác ôn chuyên rình rập hãm hại con người. Đời sống hiện tại cũng chẳng khác gì mấy. Rượu, thuốc, tiền tài và danh vọng là hiện thân của những vị thần ấy.
Niềm thèm khát sự tự do tuyệt đối vẫn luôn luôn chực làm cháy rụi con người.
LV: Sáng nay trên đường lái xe đi làm tôi học được một điều mới: Não bộ có một phần gọi là anterior meatus cortex mang liên hệ thật mật thiết đến cái gọi “máu lì” của con người (tenacity). Ai mà càng lì lợm, không ngại cực, ngại khó, không ngại đau đớn,nhọc nhằn thì cái vùng này lớn lên. Ngược lại, vùng này trong não những người không chịu làm gì khó khăn, không chịu phấn đấu, thì lại nhỏ hơn nhiều.
Nếu đúng như là vậy thì tôi cho rằng phần đó trong não bộ của mình cũng không nhỏ, nhất là vào lúc tuổi độ từ 20 cho đến lúc hơn 40. Lúc đó thì lì lắm, chẳng ngán gì. Nhưng giờ thì chắc cái vùng não này gần như biến mất rồi. Giờ thì làm cái gì cũng thấy ngại.
Nghe bạn kể chuyện 2 vợ chồng đi núi cao hiểm trở cả hơn 100 dặm thì tôi phục lăn. Tôi đoán cái phần não anterior meatus cortex của cả 2 người chắc chiếm hết nửa não bộ, trong khi cái phần AMC của tôi chắc chỉ nhỉnh hơn đầu mũi kim!
Bởi cũng vì cái “tinh thần ngại khó” này nên tôi ngán cái bài Rainbow Sleeves này. Không có nhiều tài liệu về nhạc phẩm này ngoài trừ một phiên bản duy nhất do Ricky Lee Jones hát. Phiên bản này rất đặc biệt, có thể gọi là vô tiền khoáng hậu, nghe xong là chột dạ, nản lòng vì biết không thể nào tạo nên được dù chỉ là 1 phần 10 cái cảm xúc vừa u uẩn vừa mãnh liệt như thế. Vì thế tôi “ngâm”… hơn cả năm mặc cho bạn đã nhắc khéo tôi vài ba lần. Mãi cho tới nay… Xin lỗi bạn nhé. Cứ việc đổ lỗi cho cái phần não anterior meatus cortex nhỏ xíu của tôi.
.NT: Phải công nhận rằng ca khúc Rainbow Sleeves của Tom Waits, qua tiếng hát của Rickie Lee Jones thật là khác thường. Cô là một ca sĩ mà tôi rất thích ngay từ thời 18, 20 tuổi. Cách hát của cô ta là một thức mà nhiều thính giả không chịu nổi, vì nó rất là… lè nhè. Nhưng như bạn nói, tiếng hát đó chứa đựng cả một vực thẳm của cảm xúc, nhất là trong ca khúc này. Cũng có thể vì vậy mà tôi không tìm ra ca sĩ nổi tiếng nào khác ngoài trừ một bản hát live của Bette Midler. Cũng có thể là ca khúc này không hợp thời. Ai mà biết được.
Cám ơn bạn đã giữ phần hòa âm thật mộc mạc, vì câu chuyện kể hầu như chỉ là một lời tự sự, của một tôi từng trải nói chuyện với chính bản thân mình lúc còn non dại, một lời nhắn lóng lánh niềm hy vọng giữa cuộc sống buồn thảm.
Thuở em còn mãi say mê
Từng đêm viễn du
Về nơi xa giữa giấc mơ hoang đường
Dang nhè nhẹ đôi cánh bay
Đan bằng những ước mơ nhỏ nhoi
Từng đêm vắng, khi trăng
còn quá tinh khôi
Cùng em nổi trôi
Vùng biển khơi, hồn vẫn chưa
Hề vấn vương bao sầu thương
Nhưng bây giờ
Whiskey giăng rộng cánh
Cuốn em sâu vào cơn mê đẫm sầu
Vầng trăng cũ đã thay
Mầu úa phai
Nhưng mà tôi vẫn tin
Điều em giấu trong con tim
Bao mơ ước ấy
đã cũ nhưng sẽ không bao giờ nhạt phai
Và tim đã bao lần tuy nát tan
Sẽ kết thành sao lóng lánh muôn vết thương
Lúc ưu phiền hỡi em, xin không ngừng hát vang
Dẫu cho bây giờ cánh đã gãy ngang
Hãy xin giữ chặt này lời hứa đây
Níu chặt vào vạt cánh bay
Bám chặt vào vạt cánh muôn màu
Rainbow Sleeves
You used to dream yourself
Away each night
To places that you've never been
On wings made of wishes
That you whispered to yourself
Back when every night
The moon and you
Would sweep away
To places that you knew
You would never get the blues
Now whiskey gives you wings
to carry each one of your dreams
And the moon does not
belong to you
But I believe
that your heart keeps young dreams
Well, I've been told
to keep from ever growing old
And a heart that has been broken
will be stronger when it mends
Don't let the blues stop your singing
Darling, you only got a broken wing
Hey, you just hang on to my rainbow
Hang on to my rainbow
Hang on to my rainbow sleeves
kejazz.today 